Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı tarafından, vergi incelemelerinde elektronik ortamda tutulmasına izin verilen defter ve belgelerin yine elektronik ortamda ibrazı için “Elektronik Veri İbraz Sistemi” (e-Viz) kullanıma açılmıştır. Önümüzdeki süreçte söz konusu sistemin kullanımının daha yaygın hale gelmesi beklenmektedir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 242. maddesiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı, defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması, düzenlenmesi ve ibraz edilmesine yönelik usul ve esasları belirlemeye yetkili kılınmıştır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından bu yetkiye dayanarak, Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 12/4. maddesinde, mükelleflerin elektronik ortamda tutulmalarına izin verilen defter ve belgeleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından oluşturulan elektronik sistem aracılığıyla ibraz etmeleri düzenlenmiştir.
Bu kapsamda Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı (VDK) tarafından Elektronik Veri İbraz Sistemi (e-Viz) geliştirilerek, bu sistem üzerinden;
- Bakanlığın elektronik ortamda tutulmasına izin verdiği elektronik defter ve belgeler ile elektronik ortamda tutulan ve üretilen diğer belgelerin, öngörülen yasal süreler içinde 7 gün 24 saat esasıyla ibraz edilmesi,
- Tüm vergi incelemelerinin ibraz işlemlerinin tek bir sistem üzerinden takip edilmesi ve yönetilmesi
imkânı tanınmıştır. Bu imkanlar yanında, büyük boyutlu dosyalar da sisteme yüklenebilmekte ve güvenli elektronik imza aracılığıyla ibraz işlemi yasal olarak belgelendirilebilmekte, ayrıca sisteme yüklenen her bir dosya için ibraz sırasında dosya değişmezlik bilgisi (SHA256) oluşturulabilmektedir.
Daire Başkanlıkları nezdinde tedricen kullanıma açılan e-Viz, VDK’ya bağlı tüm Daire Başkanlıkları nezdinde hizmet vermeye başlamıştır.
Bu çatı sistem kapsamında, Yetkili Tanımlama Sistemi (YTS) ve Veri İbraz Sistemi (VİS) olmak üzere iki ayrı sistem mevcuttur:
- YTS üzerinden ibraza yetkili şahısların tanımlanmasına ilişkin işlemler yapılmakta; sisteme imza sirküleri, imza beyannamesi, vekaletname ve azilnameler yüklenebilmektedir. Söz konusu sisteme https://eviz-yts.hmb.gov.tr adresinden erişilebilmektedir.
- VİS üzerinden ise elektronik defter ve belgeler ile diğer belgelerin yüklenmesiyle ibrazı gerçekleştirilmekte, ibraz edilen belgelerin takibi yapılmakta ve e-imza ile ibraz belgesi üretilmektedir. Bu sisteme https://eviz.hmb.gov.tr adresinden erişilebilmektedir. Ayrıca her iki sisteme Mükellef Portalı üzerinden veya https://vdk.hmb.gov.tr/e-viz adresinden de erişim sağlanabilmektedir.
Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında elektronik sistemden gerçekleştirilecek ibrazın “esas” olduğu öngörülmekle beraber, e-Viz üzerinden ibraz mecburi olmayıp henüz yaygın olarak kullanılmamaktadır. Ancak e-Viz sisteminin tüm Denetim Daire Başkanlıklarında uygulamaya girmesi neticesinde, önümüzdeki süreçte sistemin daha yaygın ve aktif olarak kullanılması beklenmektedir.
Bu hususta Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan e-Viz kılavuzuna aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
e-Viz Sistemi Mükellef Kullanım Kılavuzu
