Çalıştığım işyerinde üç yıldır herhangi bir ücret düzenlemesi veya zam almadan 2015 Temmuz ayında belirlenen ücrete göre çalışmaktayım. Bu süre içerisinde asgari ücret benim aldığım ücret seviyesine geldi neredeyse. Son üç yıldır en azından asgari ücrete yansıtılan ücret artışını yasal olarak işverenimden talep edebilir miyim? Bir diğer sorum ise çalıştığım işyerinde kimi çalışanların hiç ücret alacağı yok iken kimi çalışanların ise keyfi olarak 3-5-9-11 aylık ücret alacağı mevcut. Yöneticinin çalışanlara keyfi ücret dağılımının engellenmesi ve bu adaletsizliğinin giderilmesi için hangi yasal yollara başvurmamı önerirsiniz?
Ücret, iş sözleşmesinin iki unsurundan biri. Diğeri işverenin emir ve talimatına sıkı sıkıya bağlı olarak verilen işin yapılması. İş sözleşmesinin tarafları olan işçi ve işveren, ücreti iş sözleşmesi ile belirler. İş sözleşmesinde ücret artışı ile ilgili bir hüküm yoksa işçinin işvereni ücrette artış yapması için zorlama imkanı ise bulunmamaktadır. Asgari ücret, aslında mevcut sistemde bu konuda nisbi iyileşme sağlamayı amaçlayan bir düzenlemedir. Bilindiği üzeri asgari ücretin altında ücrete işçi çalıştırmak yasak. Çalıştırılması halinde idari para cezası öngörülmüş. Asgari ücretin altında çalıştırılan işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Okurumuzun ise asgari ücretten yüksek bir ücret aldığı, sorusundan anlaşılıyor. Bu durumda işveren, ücret artışı talebini reddettiğinde, iş sözleşmesini haklı olarak feshetme ve buna bağlı olarak kıdem tazminatını alma hakkı bulunmamaktadır. Ancak; örneğin aynı işi yapan işçilerin ücretlerinde artış yapılırken bu artış işçinin ücretine yansıtılmıyorsa, iş sözleşmesinin haklı feshi ve kıdem tazminatı söz konusu olamasa da, ayrımcılık tazminatı talep etmek mümkündür. Nedir ayrımcılık tazminatı? İşveren, aynı işi yapan işçilere eşit davranmak zorundadır. İş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz. Aksi halde işçi dört aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminatı (ayrımcılık tazminatı) ve yoksun bırakıldığı haklarını talep edebilir. Okurumuzun bahsettiği diğer işçilerin daha fazla ücret alacağına sahip olmalarının nedeni, yaptıkları iş sözleşmesi veya üyesi oldukları sendika ile işveren arasında bağıtlanan toplu iş sözleşmesi de olabilir. Yine yukarıda da vurguladığımız gibi söz konusu işçiler okurumuzdan farklı bir iş yapıyorsa farklı ücret almaları eşit davranma ilkesine aykırılık oluşturmayacaktır.
Aydınlık.com.tr I 02.07.2018
