25 Şubat 2020 tarih ve 31050 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2151 Sayılı “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı” ile transfer fiyatlandırması belgelendirme yükümlülüğünde OECD uygulamasına paralel olarak değişiklik yapılmıştır. Söz konusu karar çerçevesinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nca 1 Eylül 2020 tarihli Resmi Gazete’de 4 Nolu Tebliğ yayımlanmıştır. Söz konusu Cumhurbaşkanı Kararı ile 4 Seri No.lu Tebliğ’de yer alan açıklamalara göre, transfer fiyatlandırması belgelendirme yükümlülükleri;

– Genel rapor,

– Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu,

– Ülke Bazlı Raporlamaya İlişkin Bildirim Formu,

– Ülke Bazlı Rapor,

-Transfer Fiyatlandırması, Kontrol Edilen Yabacı Kurum ve Örtülü Sermayeye İlişkin Form‘dan oluşmaktadır.

Söz konusu belgelerden Transfer Fiyatlandırması Formu’nun kurumlar vergisi beyannamesi ekinde (anılan form e-beyannamenin “Ekler” bölümünde yer almaktadır) vergi dairesine gönderilmesi gerekmektedir. Öte yandan Transfer Fiyatlandırması Raporu, Genel Rapor ile Ülke Bazlı Raporlamaya İlişkin Bildirim Formu ve raporunun hangi durumlarda ve ne zaman düzenleneceği aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmış olup, anılan raporların beyanname ekinde vergi dairesine gönderilmesine gerek bulunmamaktadır.

I- Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu

Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu;

– Büyük Mükellefler Vergi Dairesi mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde yurtiçi, yurtdışı ve serbest bölgedeki ilişkili kişilerle (serbest bölgede yer alan şubeler dahil) olan işlemlerine ilişkin olarak (bu mükelleflerinin serbest bölgede faaliyette bulunan şubelerinin ayrıca rapor hazırlamasına gerek bulunmamakta sadece merkezin hazırlaması yeterli olmaktadır)

– Diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin, bir hesap dönemi içinde yalnızca yurtdışı ve serbest bölgedeki ilişkili kişilerle (serbest bölgede yer alan şubeler dahil) olan işlemlerine ilişkin olarak (bu mükelleflerinin serbest bölgede faaliyette bulunan şubelerinin ayrıca rapor hazırlamasına gerek bulunmamakta sadece merkezin hazırlaması yeterli olmaktadır),

– Serbest bölgede faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurtiçi işlemlerine ilişkin olarak

Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu’nun kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresine (2019 yılı için 01 Haziran 2020 tarihine kadar) kadar hazırlanması ve bu süre sona erdikten sonra istenmesi durumunda İdare’ye veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz edilmesi zorunludur. Genel tebligat hükümleri doğrultusunda Mali İdare tarafından istenildiği anda raporun 15 gün içinde teslimi gerekmektedir.

Diğer taraftan,

– Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurt dışı işlemleri,

– Diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin (Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına kayıtlı mükellefler ile serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükellefleri dışındaki diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin) ilişkili kişilerle yaptıkları yurt içi işlemleri,

– Gelir vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptıkları yurt içi ve yurt dışı işlemlerine,

ilişkin olarak Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu hazırlamalarına gerek bulunmamaktadır. Ancak, rapor hazırlama zorunluluğu bulunmayan mükellefler 1 No’lu transfer fiyatlandırması tebliğinde öngörülen bilgi ve belgeleri, istenmesi durumunda, İdare’ye veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz edeceklerdir.

II- Genel rapor

Genel rapor, çok uluslu işletmeler grubuna bağlı ve bir önceki hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilançodaki aktif büyüklüğü ve gelir tablosundaki net satışlar tutarının her ikisi de 500 milyon TL ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından hazırlanır.
Buna göre, bir hesap dönemi ile ilgili genel rapor hazırlanması için;

a) Çok uluslu işletmeler grubuna bağlı bir kurumlar vergisi mükellefi olması,
b) İlgili hesap döneminden önceki hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilançodaki aktif büyüklüğü ve gelir tablosundaki net satışlar tutarının her ikisinin de 500 milyon TL ve üzerinde olması,

gerekmektedir.

Genel raporun, çok uluslu işletmeler grubuna bağlı kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, ilgili hesap dönemini takip eden hesap döneminin sonuna kadar hazırlanması ve bu süre sona erdikten sonra istenmesi durumunda, İdareye veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz edilmesi gerekmektedir.

İlk genel raporun, 2019 hesap dönemi için 31 Aralık 2020 tarihine kadar hazırlanması ve bu tarihten sonra istenmesi durumunda, İdareye veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz edilmesi gerekmektedir. Özel hesap dönemine tabi olanlar ilk genel raporu, 1 Ocak 2019’dan sonra başlayan hesap dönemi için hazırlarlar.

Çok uluslu işletmeler grubu adına Türkiye’de birden fazla kurumlar vergisi mükellefi olması durumunda, genel rapor diğerleri adına grup işletmelerinden biri tarafından hazırlanabilir. Bu durumda raporu hazırlayan işletme diğer hangi işletmeler adına bu raporu hazırladığını raporda açıkça belirtir.

III- Ülke Bazlı Rapor

Raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap döneminin (2019 hesap dönemi için 2018 hesap dönemi) konsolide finansal tablolarına göre toplam konsolide grup geliri, 750 milyon Avro ve üzerinde olan çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye’de mukim nihai ana işletmesi veya vekil işletmesi, raporlanan hesap döneminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar ülke bazlı raporu hazırlar ve elektronik ortamda İdareye sunar.

Bununla birlikte, nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin Türkiye’de bulunmadığı durumlarda yukarıdaki haddin aşılması ve aşağıdaki koşullardan birinin gerçekleşmesi halinde Türkiye’de mukim işletme (çok uluslu işletme grubunun Türkiye’de birden fazla işletmesi bulunması durumunda diğerleri adına biri), ülke bazlı raporu elektronik ortamda İdareye sunar:

a) Nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülkede, ülke bazlı raporlamaya ilişkin zorunluluğun bulunmaması,
b) Nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülkede ülke bazlı raporlamaya ilişkin zorunluluk bulunması ve İdare ile nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülke idaresi arasında uluslararası bir anlaşmanın olması ancak ülke bazlı rapor bilgilerinin paylaşımına ilişkin yürürlükte olan bir yetkili makam anlaşmasının bulunmaması,
c) Nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülkede ülke bazlı raporlamaya ilişkin zorunluluk bulunması, İdare ile nihai ana işletmenin veya vekil işletmenin mukim olduğu ülke idaresi arasında uluslararası bir anlaşmanın ve ayrıca ülke bazlı raporların değişimine ilişkin yetkili makam anlaşmasının olması, ancak bilgi paylaşımında sistemik bir hata olması.

Ülke bazlı raporlama açısından konsolide finansal tablolar, bir grubun finansal tablolarının tek bir işletme gibi sunulduğu ve yürürlükteki muhasebe ve finansal raporlama standartları uyarınca hazırlanan mali tabloları ifade eder. Bu çerçevede, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları veya ilgili ülkede yürürlükte olan başka bir muhasebe ve finansal raporlama standardı uyarınca hazırlanan konsolide mali tablolar ülke bazlı raporlama yükümlülüklerinin belirlenmesinde dikkate alınır.

Ülke bazlı rapor, raporlanan hesap döneminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar hazırlanır ve elektronik ortamda İdareye sunulur. İlk ülke bazlı raporun, 2019 hesap dönemi için, 31 Aralık 2020 tarihine kadar elektronik ortamda İdare’ye sunulması gerekmektedir. Özel hesap dönemine tabi olunması durumunda, ilk ülke bazlı raporun, 1 Ocak 2019’dan sonra başlayan hesap dönemi için hazırlanması ve ilgili özel hesap döneminin bitimini takip eden on ikinci ayın sonuna kadar elektronik ortamda İdareye sunulması gerekmektedir.

Ülke bazlı raporlamaya ilişkin herhangi bir muafiyet bulunmamakta olup raporlanan hesap dönemi için belirlenen haddi aşan çok uluslu işletmeler grubu, ülke bazlı raporu hazırlamak ve elektronik ortamda İdareye sunmak zorundadır. Örneğin; 2019 hesap dönemi ile ilgili olarak, çok uluslu işletmeler grubunun konsolide grup geliri 2018 hesap dönemi için 750 milyon Avro’nun altında ise 2019 hesap dönemi için ülke bazlı rapor hazırlanmayacaktır. Ancak 2020 hesap dönemi ile ilgili olarak aynı çok uluslu işletmeler grubunun konsolide grup geliri 2019 hesap dönemi için 750 milyon Avro veya üzerinde olması durumunda 2020 hesap dönemi için ülke bazlı rapor hazırlanacaktır.

Konsolide finansal tabloların Avro dışında bir para biriminde düzenlenmesi halinde, 750 milyon Avro olan haddin hesaplanmasında, raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap dönemi için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından duyurulan döviz alış kurlarının ortalaması dikkate alınacaktır.

IV- Ülke Bazlı Raporlamaya İlişkin Bildirim Formu

İlk ülke bazlı rapor ile ilgili olarak, kapsama giren çok uluslu işletmeler grubu üyeleri tarafından, nihai ana işletme veya vekil işletme olup olmadıkları ve grup adına hangi işletmenin raporlama yapacağı ile hesap dönemi hakkındaki bilgiler, 30 Ekim 2020 günü saat 23:59’a kadar; takip eden yıllara ilişkin söz konusu bilgiler de her yılın Haziran ayı sonuna kadar tebliğ ekinde yer alan EK-5’deki içeriğe ve açıklamalara uygun şekilde “ülke bazlı raporlamaya ilişkin bildirim formu” doldurularak elektronik ortamda internet/interaktif vergi dairesi üzerinden verilecektir.