Kısmi Tevkifata Tabi İşlemlerden Doğan KDV İadesi 9. Bölüm-Her Türlü Baskı Basım Hizmetleri ile Diğer Hizmetler
1-Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri
1.1-Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı
Belirlenmiş alıcılara karşı ifa edilen baskı ve basım hizmetlerinde alıcılar tarafından (7/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
1.2-Kapsam
Sorumlu tayin edilenlere verilen; kitap, ansiklopedi, risale, dergi, broşür, gazete, bülten, basılı kâğıt, katalog, afiş, poster, dosya, klasör, matbu evrak, makbuz, kartvizit, antetli kâğıt, zarf, bloknot, defter, ajanda, takvim, her çeşit belge ve sertifika, davetiye, mesaj ve tebrik kartı, etiket, ambalaj, test gibi süreli veya süresiz yayınlar ile diğer ürünlerin her türlü (cd, vcd, dvd gibi baskılar dâhil) baskı ve basımı hizmeti ile bunların veya sorumlu tayin edilenler tarafından kullanılan her çeşit evrakın ciltlenmesine ilişkin hizmetler bu bölüm kapsamında tevkifata tabidir.
Üretimde kullanılacak kâğıt, boya ve benzeri ham ve yardımcı maddelerin siparişi veren alıcı tarafından temin edilmesi veya edilmemesi tevkifat uygulamasına engel değildir.
Ayrıca, söz konusu işlemler hizmet niteliğinde olduğundan, baskısı yapılmış ve piyasada satışa sunulmuş hazır haldeki ürünlerin doğrudan alımında tevkifat uygulanmayacaktır. Bu kapsamda, hizmetin veya faaliyetin gerektirdiği kırtasiye, basılı kâğıt, defter ve benzeri malların alımı bu bölüm kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Bir işlemin bu bölüm kapsamında tevkifata tabi tutulabilmesi için, öncelikle hizmet niteliğinde olması gereklidir. Diğer bir deyişle, teslimler bu bölüm kapsamında tevkifata tabi değildir. Dolayısıyla üzerine çeşitli baskılar yapılan ürünlerin bu kapsamda KDV tevkifatına tabi olup olmadığı, baskılı ürünün teslim veya hizmet niteliği taşıyıp taşımadığına göre belirlenecektir.
Bir işlemin teslim veya hizmet mahiyetinde olup olmadığı, işlem bedelinin içerisindeki hizmet ve teslimin ağırlığına göre tespit edilecektir. Örneğin, 1-TL değeri olan bir plastik kâğıdın, üzerine marka, içerik, kullanım tarihi, renk, logo gibi bilgiler basılmak suretiyle değeri 10-TL’ye çıkıyorsa, bu işlemin hizmet niteliğinde olduğu kabul edilecektir. Benzer şekilde, koli olarak 5-TL’ye satılan bir karton kutunun üzerine firma adı veya logosu basılmak suretiyle tesliminde fiyatı değişmiyor veya hizmet teslimin tali unsuru olacak şekilde cüzi oranda artıyorsa, bu işlemin teslim niteliğinde olduğu kabul edilecektir.
Örnek: Millî Eğitim Bakanlığının ilköğretim okullarında okutulacak ve içeriğini kendisinin belirlediği ders kitaplarının baskı işi ihalesini (A) Matbaacılık A.Ş. kazanmış ve bu işe ilişkin sözleşme imzalanmıştır.
Söz konusu iş, esas itibarıyla baskı hizmeti alımıdır ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin (7/10)’u Millî Eğitim Bakanlığı tarafından tevkifata tabi tutulacak ve (A)’ya ödenmeyecektir.
Öte yandan, (Y) Yayın Evi tarafından basımı yapılarak piyasada satışa sunulmuş olan bir kitabı, Millî Eğitim Bakanlığının aynı eğitim-öğretim yılında yardımcı ders kitabı olarak kullanmayı uygun bulması ve mal alım ihalesiyle doğrudan bu kitapları piyasadan veya yayın evinden satın alması halinde bu işlem esas itibarıyla mal alımı olması nedeniyle “teslim” niteliği taşıdığından tevkifat kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Örnek: Payları BİST A.Ş.de işlem gören bisküvi firması tarafından üretilen kek için kullanılan ve firmanın marka ve logosunun basılı olduğu ambalaj malzemesi temini, hizmet mahiyeti açık olduğundan baskı basım hizmeti kapsamında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır. Ancak, bu keklerin taşınması amacıyla alınan ve üzerinde firmanın marka ve logosunu taşıyan koli, karton kutu gibi gereçlerin temini teslim mahiyetinde olduğundan KDV tevkifatına tabi olmayacaktır.
Örnek: Gıda, boya ve kozmetik sektöründe kullanılan ve firma bilgilerini ihtiva edecek şekilde imal edilen plastik kapların satışı, hizmet niteliğinden ziyade teslim mahiyetinde olduğundan tevkifat kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Örnek: Ofset, flekso ve rotogravür teknikleriyle baskı yapılmak suretiyle imal edilen ambalaj kutularının satışı teslim mahiyetinde olduğundan tevkifat kapsamında yer almamaktadır.
Örnek: Payları BİST A.Ş.de işlem gören ve içecek üretimi ile uğraşan (B) firmasının, içecekleri koyacağı teneke kutuları, bu teneke kutuların konulacağı karton kutuları ve plastik şişe kapaklarını firma marka ve logosunu içerecek şekilde çeşitli firmalardan temini, teslim niteliğinde bir işlem olduğundan ve ambalajlar üzerindeki baskılar bu niteliği değiştirmediğinden, KDV tevkifatına tabi olmayacaktır. Ancak, (B) firmasının plastik içecek şişelerinde kullanılmak üzere firma marka, logo, renk, içerik ve benzeri bilgileri taşıyan plastik etiketleri temini, KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Konu hakkında verilmiş özelgeler aşağıda özetlenmiştir.
Özelge: Baskı ve basım yapılarak billboardlara asmak suretiyle verilen reklâm hizmetine ilişkin bedel üzerinden hesaplanan KDV, tevkifata tabi tutulacaktır[1].
Özelge: Bir firma tarafından tasarım ve dizayn çalışmaları yapılan ve baskı işlemleri anlaşmalı matbaalara yaptırılan katalog, broşür ve kitapçıkların basım hizmetinin BİST A.Ş.de işlem gören şirketlere karşı ifa edilmesi halinde, bu hizmet üzerinden KDV tevkifatı yapılması gerekmektedir. Firma tarafından ayrıca fatura edilen fotoğraf çekimi, kuaför ve ambiyans hizmetlerinin baskı hizmetinin bir unsuru olarak baskı hizmeti ile birlikte verilmesi halinde söz konusu hizmetlerin de baskı hizmeti kapsamında değerlendirilerek tevkifata tabi tutulması gerekmektedir. Ancak verilen fotoğraf çekimi, kuaför ve ambiyans hizmetlerinin baskı hizmetinden bağımsız bir iş olması ve baskı hizmeti ile ilişkili olmaması halinde tevkifat uygulanmayacaktır[2].
Özelge: Firma tarafından müşterilerin siparişi doğrultusunda akıllı kart imal edilmesi, baskı basım hizmeti mahiyetinde olduğundan, kısmi tevkifat kapsamındadır[3].
Özelge: Belirlenmiş alıcılara yapılan cam ve kristal üzerine çeşitli yazılar (isim, unvan, resim gibi) yazılmak suretiyle hediyelik eşya, isimlik, resimlik gibi plaketlerin satışında, basım hizmeti teslimin tali unsurunu oluşturduğundan, yapılan işlem mal teslimi olarak değerlendirilecek ve tevkifata tabi tutulmayacaktır[4].
Özelge: Hologram teslimleri, KDV tevkifatına tabi değildir[5].
Özelge: Broşür, kitapçık, afiş ve davetiye tasarım işi, “Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri” kapsamında değerlendirilmediğinden KDV tevkifatı uygulanmasına gerek bulunmamaktadır[6].
Özelge: Üniversiteye yapılan kapı isimliği tesliminde, isim basım işi, söz konusu teslimin tali unsurunu oluşturduğundan mal teslimi olarak değerlendirilecek ve KDV tevkifatına tabi tutulmayacaktır. Mevcut isimliklerde yazı değişimi işlemi ve dijital baskı işlemi “Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri” kapsamında tevkifata tabidir. Üniversiteye yapılan cam kumlama (camın üzerine puslu görüntü verme çalışması) işleminin KDVGUT’nin I/C-2.1.3.2 bölümünde sayılan kısmi tevkifat uygulanacak hizmetlerden olmaması nedeniyle bu işlem KDV tevkifatına tabi tutulmayacaktır[7].
1.3-KDV İadesi
Her türlü baskı ve basım hizmeti ile ilgili KDV iade alacaklarının mahsubunu isteyen mükelleflerin 10.000-TL’yi aşmayan mahsup talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilir. 10.000-TL ve üzerindeki mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu ile yerine getirilir. Ancak 01/04/2023 tarihinden itibaren mükellefin iade hakkı doğuran işlemi yaptığı yılda süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin bulunması halinde, mahsuben iade talepleri YMM raporu ile yerine getirilebilir.
Her türlü baskı ve basım hizmeti ile ilgili nakden iade talepleri münhasıran teminat ve/veya vergi inceleme raporu ile yerine getirilir. İade talebinin tamamı kadar teminat verilmesi halinde teminat, münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülür. Ancak 01/04/2023 tarihinden itibaren mükellefin iade hakkı doğuran işlemi yaptığı yılda süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin bulunması halinde, nakden iade talepleri YMM raporu ile yerine getirilebilir veya iade talebinin tamamı kadar verilmiş teminat, YMM raporu ile çözülebilir.
2-Diğer Hizmetler
2.1-Kapsam
KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve KDVGUT’de özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
Belediyeler 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer almadığından bu bölüm kapsamında tevkifat yapmayacaklardır[8].
21/06/2012 tarihli ve KDVK-63/2012-3 sayılı KDV Sirkülerinde, bu kapsamdaki tevkifat uygulamasına ilişkin aşağıdaki örnekler verilmiştir.
Örnek: 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen yapı malzemelerinin test edilmesi, şoförsüz araç kiralama hizmetleri (5/10) oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Örnek: 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen; yatay trafik işaretleme çalışmalarında yatay işaretlemeye hazırlık ve yatay işaretlemenin korunması hizmeti ile otoyol ve karayolu güzergahında malzeme, araç-gereç ve personel nakli hizmeti (5/10) oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Örnek: 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen şoförü ile birlikte araç kiralama hizmetinde, şoför bedeli ile araç kiralama bedelinin ayrıştırılamaması halinde hizmet bedelinin tamamına işgücü temin hizmeti kapsamında (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır. Şoför bedelinin araç kiralama bedelinden ayrıştırılabilmesi halinde, şoför bedeline (9/10), araç kiralama bedeline (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
Örnek: 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen, gemi parçalarının kumlanması ve boyanması hizmeti (5/10) oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Konu hakkında verilmiş özelgeler aşağıda özetlenmiştir.
Özelge: Üniversite tarafından bir anket firmasından alınan anket hizmetinde, anket yapanların üniversitenin sevk, idare ve kontrolünde bulunması halinde (9/10) oranında; anket yapanların üniversitenin sevk, idare ve kontrolünde bulunmaması halinde ise, üniversitenin 5018 sayılı Kanun kapsamında bulunması nedeniyle bu bölüm dâhilinde (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır[9].
Özelge: 5018 sayılı Kanuna ekli cetvelde yar alan Orman Genel Müdürlüğüne verilen olduğunuz yakıtsız ve şoförsüz araç kiralama hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin (5/10) oranında tevkifata tabi tutulması gerekmektedir[10].
Özelge: Firma aktifinde kayıtlı gayrimenkulün 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma kiralanması işleminde, kira bedeline ilişkin KDV tutarı üzerinden (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir[11].
Özelge: 5018 sayılı Kanuna ekli listede yer alan Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu … İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine karşı ifa edilen puana dayalı sonuç karşılığı cihaz kurulumu (biyokimya, hormon, hepatit) işi, (5/10) oranında KDV tevkifatına tabidir[12].
Özelge: 5018 sayılı Kanun kapsamında bulunan döner sermaye işletme müdürlüğüne satışı yapılan pacs sistemi sunucusu, harici depolama sistemi artırımı ve server veri tabanı sistemi mal teslimi niteliğinde olduğundan KDV tevkifatına tabi tutulmaması, server işletim sistemi ise yazılım hizmeti olduğundan (5/10) oranında KDV tevkifatına tabi tutulması gerekir[13].
Özelge: Firmaya ait olan ve personelsiz olarak Osmaniye Devlet Hastanesi ile Kadirli Devlet Hastanesine kiraya verilen tıbbi cihazların kira bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin, (5/10) oranında tevkifata tabi tutulması gerekmektedir[14].
Özelge: Firma tarafından 5018 sayılı Kanuna ekli listede yer alan Türkiye İstatistik Kurumuna sözleşme kapsamında fatura edilen ve sözleşme bedeline dâhil olan konaklama ücretine genel oranda KDV uygulanması gerekmekte olup, hesaplanan KDV’nin (5/10) oranında tevkifata tabi tutulması gerekir[15].
Özelge: Firmaya ait tomografi cihazlarının, 5018 sayılı Kanuna ekli II sayılı cetvelin özel bütçeli idareler arasında sayılan üniversiteye kiraya verilmesi işleminde, kira bedelleri üzerinden hesaplanan KDV’nin (5/10) oranında tevkifata tabi tutulması gerekmektedir[16].
Özelge: 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan TÜBİTAK … Kuruluşuna verilecek yazılım hizmeti nedeniyle hesaplanan KDV (5/10) oranında tevkifata tabi tutulacaktır[17].
Özelge: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında verilen arabuluculuk hizmetine ilişkin bedelin KDV dâhil alt sınırı (ilgili dönemde 1.000-TL) aşması durumunda, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar tarafından, hesaplanan KDV tutarı üzerinden (5/10) oranında tevkifat uygulanması gerekmektedir[18].
Özelge: Serbest meslek erbabı avukatların adli yardım kapsamında Baroya ve 5271 sayılı Kanun kapsamında Cumhuriyet Savcılıklarına düzenlediği serbest meslek makbuzlarında avukatlık hizmet bedelinin KDV dâhil alt sınırı (ilgili dönemde 1.000-TL) aşması durumunda, (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir[19].
Özelge: Davalarına bakılan bankalara 01/03/2021 tarihinden itibaren verilen avukatlık hizmetlerine ilişkin KDV dâhil bedelin alt sınırı aşması durumunda, (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir[20].
Özelge: Hizmet sunucuları tarafından sigortalılara verilen sağlık hizmeti nedeniyle SGK’ya düzenlenen faturalarda KDV tevkifatı yapılmayacaktır[21].
2.2-KDV İadesi
Bu bölüm kapsamındaki hizmetler ile ilgili 10.000-TL’yi aşmayan mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilir. 10.000-TL ve üzerindeki mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilir. İadenin YMM raporu ile talep edilmesi ve bu iadenin 10.000-TL’yi aşan kısmı için teminat verilmesi halinde mükellefin iade talebi yerine getirilir ve teminat, YMM raporu sonucuna göre çözülür.
Bu bölüm kapsamındaki hizmetler ile ilgili 10.000-TL’yi aşmayan nakden iade talepleri teminat, vergi inceleme raporu ve YMM raporu aranılmadan yerine getirilir. 10.000-TL ve üzerindeki nakden iade talepleri ise vergi inceleme raporu sonucuna göre veya YMM raporu ile yerine getirilir. 10.000-TL’yi aşan kısım için teminat verilmesi halinde teminat, vergi inceleme raporu sonucuna göre veya YMM raporu ile çözülür.
Dr. İsmail Pamuk – Yeminli Mali Müşavir
Barbaros Soylu – S.M. Mali Müşavir
06.03.2024
Yararlanılan Kaynaklar
[1] Antalya VDB Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü’nün 13/09/2013 tarihli ve 76464994-130[KDV.2013.116]-227 sayılı özelgesi.
[2] İstanbul VDB Mükellef Hizmetleri KDV Grup Müdürlüğü’nün 06/01/2017 tarihli ve B.07.1.GİB.4.34.17.01-130-6200 sayılı özelgesi.
[3] İstanbul VDB Mükellef Hizmetleri KDV Grup Müdürlüğü’nün 19/12/2014 tarihli ve 39044742-130-2697 sayılı özelgesi.
[4] İstanbul VDB Mükellef Hizmetleri KDV Grup Müdürlüğü’nün 13/11/2017 tarihli ve 39044742-130-449604 sayılı özelgesi.
[5] İstanbul VDB Mükellef Hizmetleri KDV Grup Müdürlüğü’nün 30/04/2013 tarihli ve 39044742-KDV.9-641 sayılı özelgesi.
[6] Kayseri VDB Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün 16/08/2013 tarihli ve 50426076-130[9-2012/20-1047]-86 sayılı özelgesi.
[7] Karabük Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 14/02/2020 tarihli ve 35831311-010.01[KDV]-E.2295 sayılı özelgesi.
[8] Ahmet Arslan, “Belediyelerin KDV Tevkifatı Yükümlülüğü”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı: 464, Nisan 2020, s.122.
[9] Kastamonu Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 12/03/2015 tarihli ve 57062627-Katma Değer Vergisi-3 sayılı özelgesi.
[10] Kastamonu Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 13/03/2015 tarihli ve 57062627-93-96-5 sayılı özelgesi.
[11] Ankara VDB Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü’nün 28/08/2013 tarihli ve 84974990-130[9-2012/ 51]-933 sayılı özelgesi.
[12] Batman Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 13/04/2015 tarihli ve 25410040-130[9-2014/8]-6 sayılı özelgesi.
[13] Kayseri VDB Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün 14/04/2015 tarihli ve 50426076-130[9-2014/20-1157]-59 sayılı özelgesi.
[14] Osmaniye Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 27/01/2015 tarihli ve 54451858-080-50-1 sayılı özelgesi.
[15] Çorum Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 10/07/2014 tarihli ve 76071283-130[9-2014-2]-21 sayılı özelgesi.
[16] Diyarbakır VDB Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün 07/04/2014 tarihli ve 71387770-130[9-2013/247]-8 sayılı özelgesi.
[17] Ankara VDB Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü’nün 17/04/2014 tarihli ve 84974990-130[9-2013/33]-379 sayılı özelgesi.
[18] Konya VDB Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü’nün 12/08/2020 tarihli ve 37009108-130[242841]-E.63884 sayılı özelgesi.
[19] Trabzon VDB Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü’nün 02/06/2021 tarihli ve E-66523654-130[ÖZG-7-2021]-29773 sayılı özelgesi.
[20] Samsun VDB Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü’nün 04/06/2021 tarihli ve E-36062021-130[09-2021/ÖZE-19]-37262 sayılı özelgesi.
[21] Samsun VDB Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün 01/03/2013 tarihli ve 13649056-130[9-2012/ÖZE-24]-14 sayılı özelgesi.
