Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatının ardından covid-19’dan yaşamını yitiren sağlık çalışanlarının ailelerine aylık bağlanabilmesi için meslek hastalığı süreci hızlandırıldı. Sağlık Bakanlığı’nın genelgesinin ardından Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) da taşra teşkilatına genel yazı göndererek sürecin hızlandırılması talimatı verdi. Yaşamını yitiren sağlıkçıların hak sahiplerine vazife malulü ve meslek hastalığı sigortasından ölüm aylığı bağlanabilmesi için 8 belgedeki kriterlere bakılacak. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi.
Sağlık çalışanlarının, yeni tip koronavirüsün (covid-19) meslek hastalığı kabul edilmesine ilişkin çağrısı karşılık buldu. Covid-19’un meslek hastalığı kabul edilebilmesi için virüsün işle ilgili nedenle bulaştığının, yani illiyet bağının kanıtlanması gerekiyor. Bu sürecin tamamlanması normalde yıllar alıyor. Çoğu zaman da davalar mağdurlar aleyhine sonuçlanıyor. Habertürk’ün nisan ayından itibaren dile getirdiği gibi, prosedürün by pass edilerek covid-19’un sağlıkçılar açısından meslek hastalığı kabul edilebilmesi için bir ilke kararı alınması gerekiyordu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla bu konuda gerekli adım atıldı. Kamuda çalışan sağlıkçıların ailelerine vazife malullüğü, özel sektörde çalışan sağlıkçıların ailelerine de meslek hastalığı sigortasından ölüm aylığı bağlanması için süreç hızlandırıldı.
Sağlık Bakanlığı’nın 81 ile genelge göndermesinin ardından Sosyal Güvenlik Kurumu ( SGK) da taşra teşkilatını genel yazı ile talimatlandırdı.
Buna göre, öncelikle Covid-19 salgınından etkilenen sağlık personelinin meslek hastalığı başvurularını almak ve işlemlerinin geciktirilmeksizin sonuçlandırılmasını sağlamak amacıyla il müdürlükleri tarafından personel görevlendirilecek. Genel yazıda belirtilen bilgi ve belgelerden il sağlık müdürlükleri ile sağlık kuruluşlarından temin edilecek olanlar ivedilikle talep edilecek. Belgelerin bu kurumlardan temin edilememesi halinde hak sahiplerinden istenecek. Oluşturulan dosya SGK sağlık kuruluna iletilecek. Sağlık kurullarında da başvuru dosyaları öncelikle incelenecek, eksik bilgi ve belge varsa en hızlı şekilde temin edilerek geciktirilmeksizin karar alınması sağlanacak.
Kamuda çalışan sağlık görevlileri için il müdürlüklerine gelen talepler de hızlıca Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı’na gönderilecek. Kurum Sağlık kurullarında yürütülecek işlemler dahil başvuru süreci doğrudan il müdürleri tarafından takip edilecek. Tereddüt ortaya çıktığında “en hızlı” iletişim aracı kullanılarak Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün ilgili birimlerine bilgi verilecek.
SEKİZ BELGEYE DİKKAT!
Yaşamını yitiren sağlık çalışanlarının ailelerinin mağdur olmaması için, tedavide görevli sağlık personelinden sağlık kuruluşu yöneticilerine ve il sağlık müdürlüğü görevlilerine kadar dikkat edilmesi gereken hususlar bulunuyor. SGK’nın, meslek hastalığı ve vazife malullüğü başvurularında istediği sekiz belge ve kriterler şöyle:
1 – Hak sahiplerinden ölümün meslek hastalığına bağlı olduğunun tespitine ilişkin talep dilekçesi.
2 – Covid – 19 tanısı aldığına dair belge ve bu tanı ile tedavi gördüğü sağlık kuruluşlarınca düzenlenen epikriz raporları.
3 – İşyeri yetkili amirince onaylanmış işyerindeki görev kadro unvanı, çalışmakta olduğu birim, bu birimde yaptığı işin özellikleri ve detayları (Çalıştığı birimde covid – 19 hasta takibi ve tedavisi yapılıp yapılmadığı, idari değişiklikler sonucu yapmakta olduğu iş ve çalıştığı birimlerde değişiklikler olmuşsa bunlara ait her türlü detayları) belirten belge.
4 – İşyeri yetkili amirince onaylanmış bulaşa sebep olabilecek görev ya da görev yerleri ve sürelerini bildirir görev yeri belgesi.
5 – İşyeri yetkili amirince onaylanmış günlük / aylık çalışma – vardiya nöbet çizelgesi.
6 – İzin ya da rapor kullanılmışsa buna ilişkin işyeri yetkili amirince onaylanmış belge.
7 – Çalıştığı birimde görevli diğer personelden covid – 19 tanısı ile rahatsızlanan personelin bulunup bulunmadığı ve varsa ilgili personel listesi.
8 – Ölüm nedeninin covid – 19 olduğunu belirten ölüm belgesi (defin ruhsatı).
MESLEK HASTALIĞI KABUL EDİLMESİ NE ANLAMA GELİYOR?
Çalışırken yaşamını yitiren kamu personelinin eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 gün hizmetinin bulunması gerekir. 4/a’lı olarak çalışanlarda ise en az 900 gün prim koşulu aranıyor.
Ölüm sebebinin işle ilgili olması durumunda 1 gün çalışmış olsalar bile kamu personelinin ailesine vazife malulü aylığı, özel sektörde çalışanların ailesine de meslek sigortasından ölüm aylığı bağlanır.
Özel sektördeki sağlıkçılar için iki temel hak bulunuyor. Birincisi, işe girdiği gün virüse yakalanarak yaşamını yitirmiş olsa bile hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanır. İkinci olarak da yaşamını yitiren sağlık personelinin hizmet süresi az ise ölüm aylığı, günlük brüt kazancın yüzde 70’i üzerinden hesaplanır.
VAZİFE MALULLÜĞÜNDE SAĞLANAN HAKLAR NELERDİR?
Kamudaki sağlık çalışanlarının meslek hastalığı nedeniyle yaşamını yitirmesi durumunda sağlanan haklar şöyle:
VAZİFE MALULÜ AYLIĞI: Aylık, sigortalının çalışma süresi 30 yıldan az ise 30 yıl üzerinden hesaplanır. Otuz yıldan fazla ise çalıştığı süre üzerinden bağlanır.
EMEKLİ İKRAMİYESİ: Çalışma süresi 30 yıldan az olanlar için 30 yıl üzerinden, daha fazla olanlar için ise çalıştıkları süre üzerinden ödenir.
EMEKLİ AYLIKLARI, ÇALIŞAN EMSALLERİNE GÖRE YÜKSELTİLİR: Tüm vazife malulleri ile dul ve yetimlerine bağlanan aylıklar, malullerin emsalleri esas alınarak her yıl kademe ilerlemesi, her üç yılda bir derece yükselmesi işlemine tabi tutulur. Örneğin normalde 7. derecenin 1. kademesinden bağlanan aylık, öğrenim durumları ve unvanları itibarıyla çalışmaya devam eden emsalleri kaçıncı dereceye yükselebiliyorsa, o dereye kadar yükseltilmeye devam eder.
EK ÖDEME VE EĞİTİM ÖĞRETİM YARDIMI: Her yıl 3.213 TL ile 5.842 TL arasındaki ek ödemeden tüm vazife malulleri ve hak sahipleri yararlanır. Çocuklarına aylık olarak ilköğretimde 182 TL, ortaöğretimde 273 TL, yükseköğretimde 365 TL eğitim öğretim yardımı yapılır.
ÜCRETSİZ SEYAHAT HAKKI: Tüm vazife malulleri ile eşleri, evli olmayan ve 25 yaşını doldurmamış çocukları, anne ve babaları, demiryolları ve denizyollarının şehiriçi ve şehirlerarası hatlarından, şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz yararlanırlar.
İSTİHDAM HAKKI: Vazife malullüğü kapsamında bulunan kamu görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına kamuda bir kişilik istihdam hakkı tanınır.
ANNE BABAYA AYLIK: Ölen vazife malulünün 65 yaşından büyük anne babasına, kendi sigortalılığından dolayı aylık veya gelir almıyorsa, eş ve çocuklardan artan hisse olup olmadığına bakılmaksızın muhtaçlık kriteri aranmadan aylık bağlanır. Anne babaya aylık bağlanmasından dolayı eş ve çocukların paylarında kesinti yapılmaz.
FAİZSİZ KONUT KREDİSİ: Hayatını kaybeden vazife malulünün ailesine, bir konut için Toplu Konut İdaresi’nce faizsiz kredi kullandırılır.
HABERTÜRK NİSAN AYINDA UYARMIŞTI
Habertürk, sağlık çalışanlarının koronavirüsten yaşamını yitirmeye başladığı ilk günlerde iki önemli uyarıda bulundu. 27 Nisan 2020 tarihindeki yazımızda, tedaviyi gerçekleştiren hekimlere şu çağrıyı yaptık:
“KORONAVİRÜSÜN NEREDEN BULAŞTIĞI TESPİT EDİLMELİ
Pandemi hastanelerinde aktif görev yapan sağlık çalışanlarının ailelerinin, olası bir ölüm durumunda mağdur olmaması için virüsün nerede bulaştığına dair bilgi varsa, bunların ilk hastalık belirtisi veya tanı ile birlikte hastanın kayıtlarında belirtilmesi gerekir. Epikriz raporunda hasta öyküsü (anamnez) alınırken, olası bulaş yerlerine ilişkin bilgilere yer verilmelidir. Bu tür ayrıntılar, vazife malulü aylığı bağlanmasında tereddüt oluştuğunda hayati rol oynarlar.
Vazife malulü aylığı bağlanabilmesi için, tedaviyi gerçekleştiren hekimlerin meslektaşlarına yapabileceği en büyük katkı bu noktada olacaktır.”
Söz konusu yazıda Sağlık Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na, bürokratik sürecin hızlandırılması için ilke kararı alınması için de çağrı yaptık.
(Kaynak: Ahmet Kıvanç / Haber Türk | 24.12.2020)
