Vergilendirmede önem arz eden konulardan olan Bağış ve Yardımlar hakkında bazı ayrıntılara göz atacağız. Bağış ve Yardımlar Gelir Vergisi Kanunu 89. Maddesinde ve Kurumlar Vergisi Kanunu 10/1-c Maddesinde yer almaktadır. Bu kapsamda, hangi bağış ve yardımlar indirim konusu yapılabilir? Dernek ve Vakıflara yapılan bağış ve yardımlar indirim konusu yapılabilir mi? Bağışlar hangi oranda indirim konusu olur? Bağış ve yardımlar için tevsik edici belgeler hangileridir? Bu soruların cevaplarını kısaca anlatacağım.
İndirim konusu yapılacak bağış ve yardımlar, beyan edilecek gelirin %5’i (Kalkınmada Öncelikli Yörelerde % 10’u) ile sınırlı olarak,
- Genel ve Özel Bütçeli Kamu İdarelerine,
- İl Özel İdarelerine,
- Belediyelere ve Köylere,
- Kamu Yararına Çalışan Derneklere,
- Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara yapılan bağış ve yardımları kapsamaktadır.
Örneğin; okul koruma dernekleri ve okul aile birlikleri gibi diğer dernekler yukarıda belirtilen kurum ve kuruluşlar arasında yer almadığından, bu derneklere yapılan bağış ve yardımların beyan edilecek gelirden indirilmesi mümkün değildir. Ancak söz konusu derneklerin kamu menfaatine yararlı bir dernek olması halinde bu derneklere yapılan bağış ve yardımlar beyan edilen gelirin %5’ini aşmaması koşuluyla indirim olarak dikkate alınabilecektir.
Gelir Vergisi Kanununun 89/4 üncü maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanununun 10/1-c maddesi uyarınca kamu yararına çalışan derneklerle, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağış ve yardımların toplamı, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının %5’ini, (gelir vergisi mükellefleri için kalkınmada öncelikli yörelerde % 10’unu) aşmaması şartıyla, gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirler veya kazançlar üzerinden indirilebilecektir.
Bağış ve Yardım İndiriminde Tutar Sınırlaması vardır. Bir takvim yılı içinde yapılan bağış ve yardımların tamamı o yıla ait beyan edilecek gelirin % 5’ini, kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu aşarsa fazlası indirilemez. İndirilecek bağış ve yardımın belirlenmesine esas olan gelir varsa, geçmiş yıl zararları düşürüldükten sonra kalan gelirdir. Gelirin %5’ ini kalkınmada öncelikli yöreler için %10 aşıp ilgili yılda indirilemeyen bağış ve yardımlar müteakip yılda indirilemez.
Bağış ver yardımın kazançtan indirilebilmesi için beyan edilecek gelirin olması gerekir. İlgili dönemde kurum kazancının olmaması yani zarar beyanda bulunması durumunda bağış ve yardımların indirimi söz konusu değildir.
Bağış ve Yardımlar nakdi ya da ayni yapılabilir. Bağış ve yardımlar fatura karşılığı belgelerle ispat ve tevsik edilmelidir. Fatura, Bağış Makbuzu veya tevsik edici bir belgeye dayanmayan bağış ve yardımların indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir. Tevsik edici belge konusu çok önem arz etmektedir. Şöyle ki; kredi kartı ile yapılan bağış ve yardımların tevsik edilmesi zor olabilmektedir. Kredi kartı ile bağış ödemesi yapan kurumun idareye sunacağı belge ıslak imzalı bir belge olamayacağından, idare makbuz ya da dekont istemektedir.
Örneğin; bağış yapılan kurum bir dernek olabilir. Bağışçılar tarafından kredi kartı ile yapılan ve derneğin pos hesabına gelen tutarı dernek kayıtlarında gelir olarak yazacaktır. Nakdi ve ayni yardımların dışında banka hesaplarına gelen tutarlar dernek hesaplarına aynen gelir yazılır. Bununla beraber, derneğin bağış yapan kişi ya da kuruma ayrıca makbuz vermesi mümkün olmayabilir. Bağışçının kredi kartı hesap özeti de inceleme ya da izahat gerektiği zamanlarda idarece tevsik edici belge olarak kabul edilmediği durumlar olabilir. Böyle durumlar yaşanmaması adına gerçekleştirdiği bağış ve yardımı indirim konusu yapmak isteyen mükelleflerin ödeme şeklini daha sonra ispatlayabileceği bir belge karşılığında banka havalesi ya da nakden yapılan bağışlar için makbuz karşılığı yapması daha uygun olacaktır.
Kamil İPEK
Kaynakça:
- GİB I Mevzuat
- Kurumlar Vergisi Kanunu
- Gelir Vergisi Kanunu