Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesi istisnaları düzenlemektedir.
7394 sayılı kanunla kurumlar vergisi istisnalarına ilişkin maddede önemli değişiklikler yapıldı. Değişiklikleri düzenleyen bu kanun, 15 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu yazımızda önce kanun ile getirilen yatırım fon ve ortaklıklarına ilişkin istisnalara dikkat çekeceğiz. Devamında biraz karışık görünen bir konuya açıklık getirmeye çalışacağız.
7494 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN İSTİSNALAR
Kanunun 5’inci maddesinin 1’inci fıkrası (a) bendinin 3 numaralı alt bendinde yapılan düzenleme ile girişim sermayesi yatırım fonu ve ortaklıklarının kâr paylarına ilave olarak katılma paylarının fona iadesinden doğan kazançlar da istisna kapsamına dahil edilmiştir.
5’inci maddenin 1 numaralı fıkrasını a/4 numaralı alt bendinde yapılan düzenleme ile portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç, tam mükellefiyete tabi yatırım fonları katılma paylarının katılma paylarından elde edilen kâr payları ile bu katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirlerinin kurumlar vergisinden istisna olmasına açıklık getirilmiş oldu. Burada altı çizilmesi gereken konu, bu fonların istisnadan yararlanabilmeleri için portföyünde yabancı para, altın veya diğer kıymetli maden türünden varlık bulundurmamalarıdır. Madde ile getirilen düzenlemeyle bir nevi yürütülmekte olan ekonomi politikasını delici mahiyette bir duruma sebebiyet verilmemesi anlamında yabancı para ve kıymetli madenleri bulunduran fonlar hariç tutulmuştur.
Ayrıca ekranın alt bent hükmü ile de bu istisnanın; istisna kazançlara kaynak oluşturan yatırım fonu katılma paylarının Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesi kapsamındaki değerlemesinden kaynaklanan değer artışlarının da aynı kapsamda istisna olarak değerlendirileceği netleştirilmiştir.
ALTYAPI YATIRIM ORTAKLIKLARI
Kanunla getirilen bir diğer istisna da; Türkiye’de kurulu gayrimenkul yatırım fonları ve ortaklıklarının kazançlarının kurumlar vergisinde istisna edilmesine ilişkin hükmün bir nevi açıklaması mahiyetindedir. 5’inci maddenin 1 numaralı fıkrasının d/4 alt bendinde yer alan bu düzenleme ile altyapı gayrimenkul yatırım fonları ve ortaklıklarının kazançlarının bu istisna hükmü dışında tutulmasına açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Madde gerekçesinde de bu hüküm ile temel amacı aynen aşağıdaki şekilde açıklanmıştır: “Sermaye piyasalarına ilişkin düzenlemeler çerçevesinde zamanla gayrimenkul dışındaki varlıklara yatırım yapan, münhasıran altyapı yatırım ve hizmetlerinden oluşan portföyü işletecek ortaklıklar gibi yapıların da gayrimenkul yatırım ortaklığı kapsamında değerlendirilebildiği görülmektedir. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı unvanını kullanan ama esas faaliyet konusu gayrimenkullerle ilgili portföy işletmeciliği olmayan bu mükelleflerin istisna kapsamında olup olmadıkları hususunda yargıya taşınan ihtilaflar söz konusu olmaktadır. Yapılan değişiklikle münhasıran altyapı yatırım ve hizmetlerinden oluşan portföyü işletecek gayrimenkul yatırım ortaklıkları gibi esas faaliyet konusu gayrimenkullerle ilgili portföy işletmeciliği olmayan gayrimenkul yatırım ortaklıklarının istisna kapsamında olmadığı hususuna açıklık getirilmektedir.”
KATILMA BELGELERİNİN FONA İADE DIŞINDA SATIŞI
Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesinin 1 numaralı fıkrasının (e) bendine yapılan bir ilave ile portföy kazançları kurumlar vergisinden istisna edilen yatırım fonları katılma belgelerini 2 yıldan fazla elinde tutan tam mükellef kurumların, bu katılma belgelerinin satışından elde ettikleri kazançların yüzde 75’i kurumlar vergisinden istisna edilerek bu konuda uygulama birliği sağlanması hedeflenmiştir.
(Kaynak: Osman Arıoğlu / İto Haber | 19.09.2022)
