Türkiye, borçlanmanın artışı ve borçlanma ile ilgili ödediği faizlerle hızlı bir şekilde 2003 yılı öncesine dönüyor. 2019 yılı bütçe sonuçları açıklandı. Bütçede en çok artan gider kalemi faiz giderleri oldu. Faiz giderlerinin bir önceki yıla göre artış oranı %35.1 olarak gerçekleşti.
Adaletsiz dolaylı vergiler üzerine kurulu Türk Vergi Sistemi, ekonomik krizin de etkisiyle artık dolaylı vergide hedeflerin tutturulamamasına neden olmaktadır. Şöyle ki; 2019 yılında ilk kez vergi gelirleri, bütçe gelirleri içinde %80’nin altında gerçekleşmiştir. Dolaylı vergilerde de hedeflerin çok uzağında kalınmıştır.
Yanlış vergi politikaları nedeniyle vergileri tahsil edemeyip, harcamaları da kısmayınca tek kolay çözüm borçlanma olmaktadır.
Aşağıda sizlere 2003 ila 2019 yılları arasında ödediğimiz ve 2020 yılında da ödemeyi hedeflediğimiz faiz tutarlarını tablo halinde sunuyorum.
100 TL VERGİ TOPLAMANIN MALİYETİ 46 KURUŞTUR
Yukarıdaki tabloya göre; Türkiye 17 yılda 931.9 milyar TL faiz ödemiştir. Yıllar itibarıyla ödenen faizlerin vergi gelirlerine oranı ciddi bir düşüş kaydetmiş olmasına rağmen, son yıllarda tekrar bir yükseliş trendine girmiştir. Bunun en temel nedenlerinden birisi; kamu gelirlerinin kamu giderlerine yetişememesi, israf ve savurganlığın tavan yapmasıdır. Kamu gelirleri içinde vergi gelirlerinin yanlış vergi politikaları nedeniyle oransal olarak azalması, maliyeti çok az olan vergi toplama yerine, maliyeti çok yüksek olan borçlanma politikasını doğurmaktadır.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 2018 yılı faaliyet raporuna göre; devletin 100-TL vergi toplamak için 2018 yılında yaptığı harcama 46 kuruştur. Son 10 yılda bu tutar en yüksek olarak 2009 yılında 82 kuruş olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye, yatırıma, eğitime ve sağlığa harcaması gereken kaynağı; vergi politikalarında yaptığı yanlışların bedeli olarak, faize ödemiştir. Bu yıl ödeyeceğimiz faizi de kattığımızda; 18 yılda faize ödediğimiz bedel 1 trilyonun üzerine çıkmaktadır. Faiz olarak ödediğimiz bu para ile neler yapılmazdı!
(Sözcü Gazetesi | 28.01.2020)
