Meclisin, 24.06. 2018 Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanlığı ve 27. Dönem Milletvekilliği seçimi nedeniyle tatile girmeden önce görüşeceği son konu; “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” olacak. Teklifi AKP Meclis Grup Başkanvekili ve AKP Grup Başkanvekili verdi. Teklifin özellikle “kambiyo kontrolü” getirebilecek düzenlemelerini, daha önce bu sütunlarda sizlerin dikkatine sunmuştum.
Bugün ise Türkiye’de bilanço esasına göre defter tutan ve aktifinde taşınmazlar bulunan, binlerce gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini ilgilendiren ve olumlu sayılabilecek bir düzenlemeyi dikkatinize sunmak istiyorum.
GAYRİMENKULLERİN GERÇEK DEĞERE YÜKSELTİLMESİ KREDİ MUSLUKLARINI AÇAR
Kanunun genel gerekçesinde; “24.06.2018 tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimi ile genel seçim sürecinde geniş toplum kesimlerini yakından ilgilendiren ve süre gelen sorunların bir an önce çözüme kavuşturulmasına ihtiyaç duyulmaktadır” denilmektedir. Bu gerekçenin Türkçesi; “Seçime dua edin, bize oy lazım. O yüzden alelacele herkesi memnun etmeye çalışıyoruz” demektir.
Kanun teklifi ile Türk Vergi Sistemi’nde en son enflasyon düzeltmesinin 2004 yılında yapılmış olduğu dikkate alınarak, mükelleflerin kayıtlarında yer alan iktisadi kıymetlerin tarihi maliyet ile kayıtlarda gözüktüğü tespitinden hareketle, bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin aktiflerinde yer alan taşınmazlarının değerlerinin Yİ-ÜFE değerindeki artış oranı dikkate alınarak, yeniden belirlenmesine imkan sağlanıyor. Ancak bu imkan bedava sağlanmıyor. Devlet madde ile getirilen yeniden değerleme işlemlerinin 30.09.2018 tarihine kadar yapılmasını ve taşınmazların yeniden değerleme sonrası ve yeniden değerleme öncesi net bilanço aktif değerleri arasındaki fark tutarının pasifte özel bir fon hesabına alınarak, fona alınan bu tutar üzerinden %5 oranında vergi alınmasına ilişkin düzenleme yapıyor. Sizlere fikir vermesi açısından rastgele belirlenmiş iki adet taşınmaz ile ilgili sonuçlar aşağıda hesaplanmıştır.
KİMLER FAYDALANAMAZ?
Finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler, kayıtlarını Türk para birimi dışında tutmasına izin verilen mükellefler, sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar ve işletme hesabı esasına göre defter tutanlar ile serbest meslek erbapları da yararlanamaz.
Bilanço düzeltmenin mükelleflere faydası
Kanun teklifinin yasalaşması ile beraber; yıllardır aktiflerinde bulunan taşınmazları defter değerinden Yİ-ÜFE oranları uygulayarak bugünkü değerine yükselten işletmelerin, bilançonun aktifinin büyümesiyle beraber bankalardan kredi alma konusunda ellerinin rahatlayacağını, ayrıca gayrimenkullerin 2 tam yıl elde tutulduktan sonra satılmasında uygulanan istisnanın %50’ye indirilmesi ile beraber ortaya çıkan yeni vergi yükünden kurtulma imkanına kavuşmuş olacaklar. Özellikle inşaat sektörü açısından arsa ve arazilerin bilançoda gerçeğe yakın değerlere yükseltilmesi durumunda; inşaat maliyetlerinin tam olarak kayıtlara yansıması sağlanacak ve sahte fatura kullanımına gerek kalmayacak.
Türk Vergi Sistemi’nde taşınmazların elde edilme değerlerini, veraset ve harçlar vergi dairesine pişmanlıkla beyanname vererek yükseltmek mümkün. Ancak bu durumda satıcıya vergi çıkması ve ilave tapu harcının gecikme zammı ile birlikte 15 gün içinde ödenme zorunluluğu dikkate alındığında, bu düzenleme daha avantajlıdır. Bilanço düzeltme için; teklifte yer alan % 5’lik vergi oranı oldukça yüksek. Bu oranın Meclis Genel Kurulu’nda %3 olarak belirlenmesi kuvvetle muhtemel.
Öte yandan, teklifin Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi sırasında; bilanço usulünde defter tutanlar ile işletme hesabı esasında defter tutanlar ve serbest meslek erbabı arasında bu haliyle eşitsizlik yaratan düzenlemenin, bütün mükelleflerin yararlanacağı şekilde yasalaştırılması, hem eşitsizliğin ortadan kaldırılması hem de daha fazla gelir elde edilmesi açısından faydalı olacak.
Sözcü Gazetesi | 17.05.2018
