Meclis’e sunulan teklif Bakanlar Kurulu’na döviz girişi çıkışı konusunda yetki veriyor. Yasa ülkeye döviz getiren ya da ülkeden döviz çıkaranlara kıymetin yüzde 20’si kadar ceza öngörüyor.
Meclis bu hafta, 24.06.2018 Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanlığı ve 27. Dönem Milletvekilliği seçimi nedeniyle tatile giriyor. Meclis’in tatile girmeden önce görüşeceği son konu; “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” olacak.
TBMM Başkanvekili ve Adıyaman Milletvekili Ahmet Aydın ile, AK Parti Grup Başkanvekili ve Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş’ın imzasını taşıyan ve birbirinden farklı konularda ve Kanunlarda değişiklik içeren teklif yürürlük maddesi dahil 25 maddeden oluşuyor. Kanun teklifi dün Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşüldü, hafta sonuna kadar da yasalaşması bekleniyor.
TEKLİFTE NELER VAR
1567 sayılı Kanun’un 1. Maddesi aşağıdaki şekilde değiştiriliyor. “Kıymetli madenler ve kıymetli taşlarla bunlardan mamul veya bunları muhtevi her nevi eşya ve kıymetlerin, kambiyo, nukut, esham, tahvilat ve ticari senetlerle tediyeyi temine yarayan her türlü vasıta ve vesikaların alım satımı ile memleketten ihracı veya memlekete ithalinin tanzim ve tahdidine ve Türk parasının kıymetinin korunması zımnında kararlar almaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.”
Yine 1567 sayılı Kanun’un 3. maddesi, mülga 4. ve mülga 5. maddeleri değiştiriliyor ve kanunun Ek 3. ve Ek 4. maddeleri yürürlükten kaldırılıyor.
Meclise sunulan yasa teklifinin kambiyo mevzuatı ile ilgili hükümleri incelendiğinde; aşağıdaki önemli değişikliklerin olduğu görülmektedir.
SINIRLAMA BAŞLIYOR
– Bakanlar Kurulu yasa ile yetki alarak; kıymetli madenler ve kıymetli taşlarla bunlardan mamul veya bunları muhtevi her nevi eşya ve kıymetlerin, kambiyo, nukut, esam, tahvilat ve ticari senetlerle ödemeyi sağlayan her türlü vasıta ve vesikaların alım satımı ile ülkeden ihracı veya ithalini düzenleme ve sınırlama ve Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu kapsamında karar almaya yetkili kılınıyor ve bu kıymetleri yasal düzenlemelere aykırı şekilde yurttan çıkaran veya yurda sokanlara söz konusu eşya veya kıymetin %20’si oranında idari para cezası getiriliyor.
– 1567 sayılı Kanun’a uymama ile ilgili idari para cezalarına çok yüksek oranlarda artış getiriliyor.
– Yurtdışı ve yurtiçinden kredi kullanılabilmesi için getirilen genel ve düzenleyici işlemlerde öngörülen şartları taşımadığı halde söz konusu kredileri kullananlar ile gerekli kontrol yükümlülüğünü yerine getirmeyerek bu krediyi kullandıran veya aracılık edenlere 50.000 TL’den 250.000 TL’ye kadar idari para cezası verilir. Bundan sonra bankalardan kredi almak, deveye hendek atlatmaktan daha zor olacak.
– 1567 sayılı Kanun’da daha önce olmayan bilgi ve belge isteme yetkisi getiriliyor ve bu yükümlülüğe uymayanlar, yanlış, yanıltıcı veya eksik belge verenler ve denetime izin vermeyenler ile bu konuda zorluk çıkaranlar hakkında idari para cezası verilmesi uygulaması getiriliyor.
– Hazine Müsteşarlığı’nın, kamu kurum ve kuruluşları ile bilgi paylaşımı ve gerekirse bu konuda mutabakat zaptı yapma yetkisine, 1567 sayılı Kanun da dahil edilmiştir.
– Türk parasının kıymetini koruma hakkında fiilleri ihbar edenler ile suç delillerinin tespitinde hizmeti görülenlere, 1955 yılından bu yana yürürlükte bulunan ihbar ikramiyesi uygulaması kaldırılıyor.
HAZİNE’DEN AÇIKLAMA
Bu kanun teklifine ilişkin medyada çıkan haberler üzerine; Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı dün yaptığı basın açıklamasında; “Daha Liberal bir kambiyo rejimine yönelik adım atılmaktadır, kısıtlayıcı bir değişiklik söz konusu değildir” görüşlerine yer vermiştir.
– Ekonomi, niyet okuma yöntemi ile yönetilemez!
HAZİNE BU SORULARI YANITLAMALI
Hazine Müsteşarlığı’na şu soruları sormakta fayda vardır.
– İdari para cezalarındaki fahiş artışlara niçin gerek duyulmuştur?
– Hazine Müsteşarlığı’nın bir ‘Mali MİT’ görevine soyunmasını gerektirecek, her hangi bir olağanüstü durum yaşanmakta mıdır?
– Döviz kredisi alanlara ve kullandıran bankalara niçin para cezası getirilmektedir?
– Kıymetlerin rayiç bedelinin yüzde 20’si oranında idari para cezası olur mu?
– Döviz büfeleri ile ilgili yapılan düzenlemeler, yabancı finans kuruluşlarına Türkiye’de pazar yaratılmasını mı amaçlıyor?
– Kanun ile Bakanlar Kuruluna verilen geniş yetkinin “kısıtlama” şeklinde kullanılmayacağını nereden biliyorsunuz?
– Ülkemizin, ülkeye giren ve ülkeden çıkan döviz miktarının devlet tarafından denetim altına alınması demek olan “kambiyo kontrolü” nü unuttuğu bir dönemde, yapılacak olan değişikliklerin hem ülke vatandaşlarına hem ülkemizle ticari ilişkide bulunan yabancılara çok iyi anlatılması gerekmektedir.
Sözcü | 15.05.2018
