Türkiye İstatistik Kurumu, şubat ayı güven endeksi verilerini açıkladı. Ekonomik güven endeksi 103 olarak açıklandı. Ancak detaylara baktığımızda iki ayrı noktada sıkıntı olduğunu görüyoruz. Bunlardan birincisi tüketici güven endeksi. Söz konusu endeks şubat ayında daha da düşerek 72.3 oldu. Bir diğer deyişle tüketicinin karamsarlığı artmış ve geleceğe çok olumlu bakamıyor. Tüketici güveninin bu şekilde düşük olması doğrudan inşaat sektörünü ve tüketim malı satan firmaları etkiler. Böyle durumlarda tüketicinin tüketim eğilimi azalır ve her ihtimale karşı tasarruf eğilimini artırır. O zaman inşaat sektöründe de talep zayıflamaya başlar.
Hemen inşaat sektörü güven endeksine bakıyoruz. Gerçekten tüketim iştahının azalması etkiliyor mu diye rakamı gözden geçiriyoruz ve maalesef burada da zaten olumsuz olan güven endeksinin daha da düştüğünü görüyoruz. Şubat ayı inşaat sektörü güven endeksi 83.8’e kadar gevşemiş durumda. Reel sektör 110.8 oranıyla oldukça olumlu bir beklenti içerisinde olsa da bir yandan tüketici güvenindeki düşüklük, diğer yandan inşaat sektörü güveninin düşük olması bu sektörü masaya yatırmak gerektiğini açıkça gösteriyor.
Diğer göstergelerin bu düşüncemizin doğruluğunu teyit edip etmediğine baktığımızda, çalışılan saat verilerine göre takvim etkilerinden arındırılmış inşaat çalışılan saat endeksi 2017 IV. çeyreğinde, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.7 oranında azalırken, 2017’de bir önceki yıla göre yüzde 8.9 oranında azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat çalışılan saat endeksi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.8 oranında azaldı.
Çok teknolojik üretim dışında bu veri üretimde de frene basılmış olabileceği anlamına geliyor.
İstihdam değişimine baktığımızda ise takvim etkilerinden arındırılmış inşaat istihdam endeksi 2017 IV. çeyreğinde, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.7 oranında azalırken, 2017’de bir önceki yıla göre yüzde 9.2 oranında azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat istihdam endeksi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.0 oranında azaldı. Burada da veriler bir yavaşlamayı teyit eder mahiyettedir.
Bütün veriler inşaat sektöründe güvenin neden düşük olduğunu, morallerin nasıl bozuk olduğunu açıkça gösteriyor.
Bu sektöre taze bir kan gelmediği takdirde nakit dengelerini tutturmakta son derece zorlanabilirler. Bu yüzden iş işten geçmeden profesyonel bir destek almalarında fayda vardır. Unutulmaması gereken şey finansmanda sorun çıktıktan sonra çözmesi hem çok pahalı hem de çok zordur.
İTO HABER I 06.03.2018
