Yaz ayları geldiğinde birçok öğrenci arkadaşımız da stajyer olarak çeşitli şirketlerde çalışmaya başlıyor. Eskiden stajyerler her işte kullanılacak elemanlar olarak görülür ve eziyet edilirdi. Oysa staj o arkadaşlarımızın iş tecrübesi kazanması için uygulanıyor. Yani eğitimlerini aldıkları işi bizzat yapmaları gerekiyor.
Bunun dışında angaryalarda kullanılmamaları lazım.
Yapılan düzenlemelerle bu işler de rayına konuldu. Daha sonra da arkadaşlarımızın emeklerinin karşılığını almaları da sağlandı.
RAKAM BELİRLENDİ
10 ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde 5’inden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitimi, mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumu öğrencilerine staj yaptıracaklar.
Mesleki eğitim kapsamına alınıp alınmadığına bakılmaksızın ondan az personel çalıştıran işletmeler de mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerine bu kanunun ilgili hükümlerine göre beceri eğitimi, staj ve tamamlayıcı eğitim yaptırabiliyor.
Öğrencilerin işletmedeki personel sayısına göre ücret almaları da gerekiyor. Önceki gün Meclis’ten geçen Torba Yasa’ya göre öğrencilere, uygulamalı eğitimleri sırasında asgari ücretin net tutarının yüzde 35’i ücret olarak ödenecek.
NET TUTAR HESABI
Burada asgari ücretin net tutarı olarak belirtilen rakam bu yıl için 1.404,50 lira olarak uygulanıyor.
Bu miktardan hesaplandığında ödenecek tutar 491,57 TL oluyor.
Oysa bu net ücret hesaplanmasında normal çalışanlar için ödenen vergi ve primler de bulunuyor. Stajyerlere ödenecek ücrette Asgari Geçim İndirimi’nin olmaması gerekiyor. Bu miktar düşüldüğünde 1270,75 TL oluyor. Bu durumda stajyere ödenecek rakam ise 444,76 TL olarak hesaplanıyor.
| Brüt asgari ücret: | 1777.50 TL |
| SGK primi: | 248,85 TL |
| İşsizlik primi: | 17,78 TL |
| Damga vergisi: | 13,49 |
| Gelir vergisi: | 226,63 TL |
| Net asgari ücret: | 1270,75 TL |
Stajyer/çırak ödenecek ücret: 1.270,75 X %35 = 444,76 TL olacaktır.
EMEKLİYE EK ÖDEME
Çalışanlar için emekli maaşı hesaplanırken enflasyon haricinde bir eklemeyapılır mı? M. HAYRİ
Çalışanlar için emekli maaşı hesaplanırken enflasyon dikkate alınmıyor. Emekli olduktan sonra maaş zamlarında enflasyon rol oynuyor. Şu anda çalışan birisi emeklilik zamanı geldiğinde emekli maaşı hesaplanırken prime esas kazançları yani brüt ücretleri dikkate alınıyor. Bu kazançlar toplanıyor güncelleniyor ve aitoldukları döneme göre Aylık Bağlama Oranları ile çarpılıyor ve ortaya bir emekli maaşı çıkıyor.
Emekli olduktan sonra ise eğer SSK ve Bağ-Kur’lu ise maaşı her 6 ayda bir oluşan enflasyon oranı kadar artırılıyor. Eğer Emekli Sandığı emeklisi ise bu kez toplu sözleşmeye göre her 6 ayda bir zam alıyor. Eğer enflasyon bu zamların üzerinde gerçekleşirse fazla olan miktarı da fark olarak alıyor. Emeklilere ayrıca maaşlarının yüzde 4’üne tekabül eden ek ödeme de veriliyor. Bu net maaşın dışında ödeniyor.
GERİYE DOĞRU ÖDEME YOK
1965 doğumluyum. 1980 sigorta girişim. Çocuklarımın doğum tarihi 85. 86. 89. 92. Geriye dönük 9 aylık ödemem var. Doğum borçlanması ve geriye dönüködeyebilir miyim? (Sevilay)
Emekli olmanız için 5 bin güne ihtiyacınız var. Ya da kısmi emeklilik için 3.600 gün gerekiyor.
Geriye doğru ödeme imkanı bulunmuyor. Primlerinizi ileriye doğru ve ay ay ödemeniz lazım.
Ancak sizin doğum borçlanması hakkınız bulunuyor. Üç çocuk için borçlanarak 2160 gün kazanırsınız. 9 aylık sigortanızla birlikte 2.430 gün eder. 1170 gün daha prim ödeyerek 58 yaşında emekli olursunuz.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
29.01.1970 doğumluyum. İşe giriş tarihim 12.07.1993. Ne zaman emekliolabilirim? Salim DİLEK
25 yıl 54 yaş ve 5675 gün şartlarınız var. Yılınız 2018’de dolacak. Primi yazmamışsınız. Priminiz dolarsa 29.01.2024’te emekli olursunuz.
1974 doğumluyum, işe 2001 de başladım, ne zaman emekli olurum? (Bilal)
İşe başlangıç tarihinize göre emeklilik şartlarınız 7 bin gün ve 60 yaş. Çalışıp priminizi tamamlayıp yaşı bekleyeceksiniz.
12.05.1973 doğumluyum. 05.10.1992’de sigortalı oldum. 7 bin günü geçtim. Emekli olma imkanım var mı? Ayşe SARI
20 yıl 49 yaş ve 5600 gün şartlarınız var. Yıl ve prim tamamlanmış. Yaşınızın dolacağı 12.05.2022’de emekli olursunuz.
Faruk Erdem
Dünya Gazetesi – 21.06.2017
