Maliye sahaya indi hasılat denetimleri başladı / Mahmut Bülent YILDIRIM

Değerli okurlar geçtiğimiz hafta Hazine ve Maliye Bakanlığı elemanları tarafından lokanta ve restoranlara yönelik olarak işyer­lerinde günlük hasılat denetimlerine başladığı kamuoyuna yansıdı. Söz konusu denetimlerin gerekçesi olan kanun düzenlemesi 7524 Sa­yılı Kanunla yapılmış olup düzenlemeye göre günlük yoklama yoluyla hasılatların tespiti ve bu tespitlerden yola çıkarak gerçek hasılatla­rın beyanına yönelik vergi güvenlik müessese­si ihdas edilmiştir.

Düzenleme 1 Ocak 2025 te yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Bundan son­raki süreçte hangi sektörlerde hasılat dene­timlerinin yapılacağını kestirmek zor olmak­la birlikte, düzenlemenin açıklandığı 326 Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde restoran işlet­meciliği, kuyumculuk, güzellik salonu, plastik cerrahi, kuaförlük, plaj işletmesi, diş hekimli­ği faaliyeti ile ilgili örnekler verilmiş olduğunu belirtmiş olalım.

Günlük hasılat tespit ediliyor

İşyerlerinde yapılan fiili denetimler neti­cesinde tespit edilen günlük hasılat tutarları ortalamasından hareketle aylık hasılat tutarı hesaplanacak. Tespit edilen aylık hasılat tu­tarlarının toplamı, tespit yapılan ay sayısına bölünerek aylık ortalama hasılat tutarı belirle­necek. Aylık ortalama hasılat tutarı, mükelle­fin faaliyette bulunduğu ay sayısı ile çarpılarak ilgili takvim yılı hasılatı tespit edilecektir.

Ayda üç defa yoklama yapılacak

Yapılan düzenlemeye göre ticari veya mes­leki faaliyetleri nedeniyle mükellef olanlar ve kurumlar vergisi mükelleflerine yönelik ola­rak günlük hasılat tutarlarını tespit etmek amacıyla bir ayda üçten, bir takvim yılında on ikiden az olmamak kaydıyla hasılat tespitine yönelik olarak yoklama yapılacak. Dolayısıyla geçtiğimiz hafta denetime gidilen iş yerlerine bu ay sonuna kadar en az iki defa daha hasılat denetimi yapılarak aylık ortalama hasılat tuta­rı hesaplanacak.

Hasılat farkı olanlar izaha davet edilecek

Yıllık olarak tespit edilen hasılat tutarlarıyla mükellef tarafından beyan edilen hasılat tutar­ları arasındaki farkın %20’den fazla olması du­rumunda bu mükellefler izaha davet edilecek, izaha davet edilen mükelleflerin 30 gün için­de izahta bulunması gerekmekte olup, farkın % 20 den az olması durumunda her hangi bir iş­lem yapılmayacaktır.

İzaha davet edilen mükellefler tarafından izah edilen gelirin vergiye tabi olmadığı ispat­lanırsa mükellefler hakkında herhangi bir ince­leme ve matrah takdiri işlemi yapılmayacaktır.

İzaha davet edilen mükellefler tarafından yapılan izahın yeterli bulunmayarak beyanna­me verilmesini gerektiren bir durumun bulun­duğunun değerlendirilmesi halinde, hiç veril­memiş olan vergi beyannamelerinin verilmesi eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının ta­mamlanması veya düzeltilmesi ve ödeme sü­resi geçmiş bulunan vergilerin, gecikme zam­mı ile ödenmesi şartıyla vergi ziyaı cezası % 20 oranında uygulanacaktır.

Hasılatlar denetimleri gerçeğe uygun yapılmalı

Günlük hasılat tutarı ve buradan hareketle yıllık hasılat tutarı belirlenirken yoklama ya­pılacak mükelleflerin; faaliyetinin niteliği, se­zonluk çalışıp çalışmadığı, fiilen faaliyette bu­lundukları gün ve ay sayıları, hafta sonu ve haf­ta içi çalışmaları, tatil günleri gibi hususların göz önünde bulundurulması gerçeğe yakın so­nuçların elde edilmesi açısından önem arz et­mektedir. Bunlara dikkat edilmeden yapılacak olan denetimler sonucunda tarh edilecek vergi ve kesilen cezaların yargıya taşınması halinde bunların mükellef lehine sonuçlanma ihtima­li yüksektir.

Kaynak: https://www.dunya.com/kose-yazisi/kentsel-donusumde-vergi-stresi-olmamali/763845