Kısmi Tevkifata Tabi İşlemlerden Doğan KDV İadesi 7. Bölüm – Turistik Mağazalara Verilen Hizmetler ile Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri
1-Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma/Götürme Hizmetleri
1.1-Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı
KDV mükelleflerine; turizm acentesi, rehber ve benzerlerince verilen müşteri bulma hizmetlerinde, alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
1.2-Kapsam
Turizm acentesi, rehber ve benzerlerinin turist kafilelerini alışveriş etmeleri için belirli dükkanlara/mağazalara götürmeleri karşılığında bu işletmelerden aldıkları komisyonlar genel oranda KDV’ye tabidir. Bu kapsamdaki komisyon ve benzeri ödemeleri yapan işletmeler tarafından komisyon tutarına ait KDV üzerinden tevkifat uygulanır.
Konu hakkında verilmiş özelgeler aşağıda özetlenmiştir.
Özelge: Sıcak hava balonu işletmeciliği yapan firmanın, turizm seyahat acentelerine ödediği komisyonlar ait KDV’nin “Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma/Götürme Hizmetleri” kapsamında tevkifata tabi tutulması gerekmektedir[1].
Özelge: Turist kafilelerini alışveriş için mağazalara götürmek üzere kiralanan araç bedelinin “araç katkı payı” adı altında turist kafilelerinin götürüldüğü işletmeden tahsili, esas itibariyle bu işletmeden alınan ve tevkifata tabi bulunan komisyonun bir unsurudur. Bu nedenle, firma tarafından müşteri götürülen mağazalardan araç katkı payı olarak alınan bedellere ait KDV’nin tevkifata tabi tutulması gerekmektedir[2].
Özelge: Firma tarafından KDV mükelleflerine verilen rehberlik hizmetleri, bu bölüm kapsamında tevkifata tabi değildir[3].
1.3-KDV İadesi
Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/götürme hizmeti ile ilgili KDV iade alacaklarının mahsubunu isteyen mükelleflerin 10.000-TL’yi aşmayan mahsup talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilir. 10.000-TL ve üzerindeki mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu ile yerine getirilir. Ancak 01/04/2023 tarihinden itibaren mükellefin iade hakkı doğuran işlemi yaptığı yılda süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin bulunması halinde, mahsuben iade talepleri YMM raporu ile yerine getirilebilir.
Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/götürme hizmeti ile ilgili nakden iade talepleri münhasıran teminat ve/veya vergi inceleme raporu ile yerine getirilir. İade talebinin tamamı kadar teminat verilmesi halinde teminat, münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülür. Ancak 01/04/2023 tarihinden itibaren mükellefin iade hakkı doğuran işlemi yaptığı yılda süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin bulunması halinde, nakden iade talepleri YMM raporu ile yerine getirilebilir veya iade talebinin tamamı kadar verilmiş teminat, YMM raporu ile çözülebilir.
2-Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri
2.1-Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı
Profesyonel spor kulüplerince (şirketleşenler dâhil) yapılan, aşağıda “Kapsam” bölümünde belirtilen işlemlerde, KDV mükellefleri ve belirlenmiş alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
2.2-Kapsam
Profesyonel spor kulüpleri (şirketleşenler dâhil);
-Sponsorluk yoluyla veya reklâm almak (reklâm alanları ve panolarının kiralanması dâhil) suretiyle reklâm gelirleri,
-Spor müsabakalarının veya kulüple ilgili faaliyetlerin yayınlanması suretiyle yayın geliri,
-Toplumsal şans oyunları ve diğer faaliyetlerde kulüp isminin kullanılmasına izin verilmesinden dolayı isim hakkı,
geliri elde etmektedirler.
Spor kulüplerinin genel oranda KDV’ye tabi olan bu gelirlerine konu işlemleri nedeniyle hesaplanan KDV’nin (9/10)’u işlemin muhatapları (reklâm hizmeti alanlar, yayın faaliyetini gerçekleştirenler, isim hakkını kullananlar vb.) tarafından tevkifata tabidir.
Örnek: (A) Hazır Giyim A.Ş., şirketin reklâmının futbolcuların formalarında yapılması amacıyla hem Türkiye Süper Liginde mücadele eden (Z) spor kulübü hem de faaliyet gösterdiği ilin mahalli liginde mücadele eden (Y) spor kulübü ile anlaşmıştır.
KDV mükellefi (Z) spor kulübünün verdiği reklâm hizmeti bu bölüm kapsamında kısmi tevkifata tabi olacaktır.
(Y) spor kulübünün reklâm hizmetine ilişkin KDV ise KDV mükellefiyetinin bulunmaması kaydıyla KDVGUT’nin I/C-2.1.2.4 bölümü kapsamında tam tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek: Türkiye Futbol Federasyonu, Türkiye Süper Liginin bir futbol sezonu müsabakalarının televizyondan yayınlanmasına ilişkin yayın hakkını yapılan ihale sonucunda (Y) Medya A.Ş.ye vermiştir.
Futbol müsabakalarının yayın hakkı karşılığında yayın hakkı bedelinin Futbol Federasyonu tarafından Türkiye Süper Liginde mücadele eden (G) Spor Kulübüne aktarılmasına ilişkin olarak (G) tarafından düzenlenecek faturada genel oran üzerinden KDV hesaplanacak ve hesaplanan KDV tutarının (9/10)’u Federasyon tarafından tevkif edilerek (G)’ye ödenmeyecek, ancak söz konusu vergi tutarı sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilerek ödenecektir.
Örnek: (A) Spor Ürünleri A.Ş., 2021 takvim yılında üretimini yapacağı spor malzemelerinde kulüp isminin kullanılması amacıyla 100.000-TL karşılığında Türkiye Basketbol Liginde mücadele eden (G) Spor Kulübüyle anlaşmıştır.
(G) aynı zamanda, kendi ismi kullanılarak basketbol okulu açılmasına izin verilmesi hususunda (B) Basketbol Okulu ile anlaşmıştır. (G) bu anlaşmadan 20.000-TL gelir elde edecektir.
Her iki isim hakkı kullanımına izin verilmesine ilişkin sözleşmeler çerçevesinde isim hakkı bedelleri, faturaları düzenlenerek peşin tahsil edilmiştir. (G)’nin, (A) ve (B)’ye verdiği isim kullanım haklarının devri genel esaslar çerçevesinde KDV’ye ve tevkifata tabi olacaktır.
Bu çerçevede, (A)’ya düzenlenen faturada yer alan KDV’nin [(100.000 * 0,18) * 0,90=] 16.200-TL’lik kısmı, (B)’ye düzenlenen faturada yer alan KDV’nin ise [(20.000 * 0,18) * 0,90 =] 3.240-TL’lik kısmı, bunlar tarafından tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir.
Özelge: Amatör spor kulübünün, isim hakkı gelirlerine konu işlemleri nedeniyle hesaplanan KDV’nin Spor-Toto Teşkilâtı tarafından tevkifata tabi tutulması söz konusu değildir[4].
2.3-KDV İadesi
Spor kulüplerinin yayın, isim hakkı ve reklâm gelirlerine konu işlemleri ile ilgili 10.000-TL’yi aşmayan mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilir. 10.000-TL ve üzerindeki mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilir. İadenin YMM raporu ile talep edilmesi ve bu iadenin 10.000-TL’yi aşan kısmı için teminat verilmesi halinde mükellefin iade talebi yerine getirilir ve teminat, YMM raporu sonucuna göre çözülür.
Spor kulüplerinin yayın, isim hakkı ve reklâm gelirlerine konu işlemleri ile ilgili 10.000-TL’yi aşmayan nakden iade talepleri teminat, vergi inceleme raporu ve YMM raporu aranılmadan yerine getirilir. 10.000-TL ve üzerindeki nakden iade talepleri ise vergi inceleme raporu sonucuna göre veya YMM raporu ile yerine getirilir. 10.000-TL’yi aşan kısım için teminat verilmesi halinde teminat, vergi inceleme raporu sonucuna göre veya YMM raporu ile çözülür.
Dr. İsmail Pamuk – Yeminli Mali Müşavir
Barbaros Soylu – S.M. Mali Müşavir
29.11.2023
Yararlanılan Kaynaklar
[1] Nevşehir Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 06/09/2011 tarihli ve B.07.4.DEF.0.50.10.00-KDV-2-2 sayılı özelgesi.
[2] Antalya VDB Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü’nün 09/02/2012 tarihli ve B.07.1.GİB.4.07.16.02-KDV.ÖZG.2010.114-76 sayılı özelgesi.
[3] Konya VDB Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü’nün 03/03/2017 tarihli ve 37009108-130[9-2015/86214]-18513 sayılı özelgesi.
[4] Kayseri VDB Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün 06/08/2015 tarihli ve 50426076-130[9-2014/20-1190]-127 sayılı özelgesi.
