Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun amacı; işletmelerde faaliyetlerin ve işlemlerin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde işleyişini sağlamak, faaliyet sonuçlarını ilgili mevzuat çerçevesinde denetlemeye, değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmi mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde sunmak ve yüksek mesleki standartları gerçekleştirmek üzere ‘serbest muhasebeci mali müşavirlik’ ve ‘yeminli mali müşavirlik’ meslekleri ve hizmetleri ile ‘Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği’nin kurulmasına, teşkilat, faaliyet ve Yeminli Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği’nin kurulmasına, teşkilat, faaliyet ve denetimlerine, organlarının seçimlerine dair esasları düzenlemektir. Birliğin kısa adı TÜRMOB’dur.
Bu kanun hükümlerine göre meslek icrasına hak kazananlara ‘serbest muhasebeci mali müşavir’, ‘yeminli mali müşavir’ denir.
Muhasebecilik ve mali müşavirlik mesleğinin konusu;
Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işlemlerin;
a. Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kâr-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak,
b. Muhasebe sistemleri kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak,
c. Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.
Yukarıda sayılan işleri, bir işyerine bağlı olmaksızın yapanlara serbest muhasebeci mali müşavir denir.
Yeminli mali müşavirlik mesleğinin konusu:
(a) fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yazılı işleri yapmanın yanında kanunun 12’nci maddesine göre çıkarılacak yönetmelik çerçevesinde tasdik işlerini yapmaktır.
Yeminli mali müşavirler muhasebe ile ilgili defter tutmazlar, muhasebe bürosu açamazlar ve muhasebe bürolarına ortak olamazlar.
Kanunen kullanmaya yetkisi olmayanlar tarafından serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir unvanlarının veya bu unvan veya kavramlara karışacak veya onlara benzer her türlü unvan, ibare veya remizlerin kullanılması yasaktır. Odalar yukarıdaki fıkraya aykırı davranışları öğrendiklerinde Cumhuriyet Savcılığı’na bildirmek mecburiyetindedirler. Cumhuriyet Savcılığınca tahkikatın sonucu Oda’ya, ilgililere bildirilir.
Meslek mensubu olabilmenin genel şartları şunlardır:
a. T.C. vatandaşı olmak (yabancı, serbest muhasebeci, mali müşavirleri hakkında hüküm saklıdır),
b. Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak,
c. Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
d. Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına
ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahrum olmamak ve benzerlerini düzenlemek, tahkim bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.
Yukarıda sayılan işleri bir işyerine bağlı olmaksızın yapanlara serbest muhasebeci mali müşavir denir.
(Kaynak: Veysi Seviğ / İto Haber | 12.12.2022)
