Ticaretin ve teknolojinin hız kesmeden gelişmesi birçok kesime fırsatlar getirirken biz mali müşavirlere ise e-Belge ve e-Defter uygulamaları ile angarya olarak dönmüştür. Ticari ve vergisel işlemlerin elektronik ortama taşınmasında büyük emekleri olan ve hak ettiği karşılığı alamayan mali müşavirler, ayrıca çok yoğun bir okuma sürecinden geçmek zorunda kalmıştır. Üstelik elektronik uygulamalarla ilgili yapılan eğitimler, çıkarılan kılavuzlar değişen mevzuata yetişemediğinden ve mevzuatın dağınık bir yapı arz etmesinden dolayı güncel ve doğru bilgiye ulaşmakta büyük zorluklara katlanılmaktadır. Bu çalışmaya işte bu zorluğu biraz olsun azaltmak için girişilmiştir.
Bu çalışmada asıl olarak 509 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği ve 1 Sıra Nolu Elektronik Defter Genel Tebliği’ndeki uygulamalara kimlerin ne zaman, nasıl geçiş yapacağı ve bunların nasıl kullanılacağı ile ilgili dağınık bilgileri güncel şekilde bir araya getirmek amaçlanmıştır. Bunun için bahse konu tebliğler, GİB kılavuzları, GİB’in internet sayfalarındaki sık sorulan sorular, defter-beyan tebliği, ÖKC ile ilgili sık sorulan sorular ve e-fatura forum sitesindeki sorular ve çeşitli eğitimler ve notlar bu çalışmaya eklenmiştir.
Konu elektronik uygulamalar olunca doğal olarak birçok internet sayfasına, uygulamaya veya dokümana bağlantılı verilmesi gerektiğinden metnin çıktısı alınarak okumak yeterli olmayacaktır. Ancak bazı linklerin karekodu notlara eklendiğinden telefonunuzdaki karekod okuyucusu ile bu linkleri açıp kısmen çıktıdan kısmen telefondan okuyabilirsiniz. Özellikle eğitim videolarını izlemek konuyu daha çabuk anlamanızı sağlayabilir. Videoların hızını ayarlayabileceğinizi unutmayınız. Ayrıca videolardan yakalanan önemli bilgiler buraya alınmıştır. Yine Word sayfasında “Görünüm” sekmesinde “Gezinti Bölmesini” tıklarsanız sayfanın yan tarafında notların başlıkları görünecektir.
Mevzuatın temelinde kanunlar olmakla birlikte uygulama asıl olarak 509 Nolu Tebliğ ve Elektronik Defter Tebliği’ne dayandığından diğer düzenleme ve açıklamalarla karışmasın diye bu tebliğler büyük puntolarla çerçeve içine alınmıştır. Tebliğlerdeki cümleler değiştirilmemiş, metin kısaltılmamış ancak daha rahat okunması için çerçeve içine alt başlıklar ve bazı yerlerde küçük puntolarla parantez içinde notlar eklenmiştir.
Her ne kadar bu çalışma GİB’in yayınladığı mevzuat ve kılavuzlara dayansa da e-Belgelerlerle ve e-Defterlerle ilgili kararlarınızı buradaki bilgilere göre değil, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın resmi sayfalarındaki mevzuata bakıp ona göre karar vermeniz tavsiye edilir. Sonuçta bu notlar yer yer kısaltılmış, bazen özetlenmiş ve belki bazı yerlerde hata da yapılmış olabilir. Bunun yanında Maliye Bakanlığı’nın e-uygulamalarla ilgili değişiklik yapma yetkisini yoğun olarak kullanması uygulayıcıların daha sık hata yapılmasına yol açmıştır.
(Kaynak: Diyarbakır SMMM | 18.08.2022)
