Vergi cezalarında indirim ile ilgili hükümler Vergi Usul Kanunu’nun 376’ncı maddesinde yer almaktadır. Söz konusu madde aşağıdaki gibidir;
“Mükellef veya vergi sorumlusu;
- İkmalen, resen veya idarece tarh edilen vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısını ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısı,
- Uzlaşmanın vaki olması durumunda, üzerinde uzlaşılan vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı cezasının % 75’ini, bu Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan ödeme süreleri içinde öderse üzerinde uzlaşılan cezanın % 25’i,
indirilir.
Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve vergi cezasını yukarıda yazılı süre içinde ödemez veya dava konusu yaparsa bu madde hükmünden faydalandırılmaz.
Yukarıdaki hükümler vergi aslına tabi olmaksızın kesilen usulsüzlük cezaları hakkında da uygulanır.”
►Vergi cezalarında indirim hükümleri; mükellefler veya vergi sorumluları adına kesilmiş olan vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları ile uzlaşmanın gerçekleşmesi durumunda vergi ziyaı cezasında belli oranlarda indirim yapılmak suretiyle kalan tutarın ödenmesine imkan sağlamaktadır. Kanun hükmünde belirtildiği üzere indirim uygulamasının kapsamına; vergi ziyaı cezası, usulsüzlük cezası ve özel usulsüzlük cezası girmektedir. Bu haktan, mükellef veya vergi sorumlusu olan ceza muhatapları yararlanabilir
►Bu haktan yararlanma şartları aşağıda belirtildiği gibidir;
-İhbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgili vergi dairesine bir dilekçe ile başvurularak ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergi veya vergi farkının ve indirimlerden arta kalan vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat gösterilerek vadesinin bitmesinden itibaren 3 ay içinde ödenmesi,
-Uzlaşmanın vaki olması durumunda, üzerinde uzlaşılan vergi veya vergi farkı ile vergi ziyaı cezasının % 75’inin Kanunda belirtilen ödeme süreleri içinde ödenmesi,
-İhbarnamenin dava konusu yapılmamış olması.
►Cezalarda indirim oranı şu şekildedir;
-Vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısı,
-Uzlaşmanın vaki olması durumunda ise uzlaşılan vergi ziyaı cezasının % 25’i.
►İndirim uygulamasından sonra ödeme zamanları aşağıda belirtildiği şekildedir;
-Tarh edilen vergi ile indirim uygulaması sonrasında tahakkuk eden ceza tutarının; vadesinde veya 6183 sayılı AATUHK’da belirtilen türden teminat gösterilmesi durumunda vadesinin bitmesinden itibaren 3 ay içinde ödenmesi gerekir.
-Uzlaşmanın gerçekleşmesi durumunda, uzlaşma tutanağı vergi ve cezaların ödeme zamanlarından önce ilgiliye tebliğ edilmişse kanuni ödeme zamanlarında; ödeme zamanları kısmen veya tamamen geçtikten sonra tebliğ edilmişse ödeme süreleri geçmiş olanların uzlaşma tutanağının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekir.
►Mükellef veya vergi sorumlusu, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 günlük süre geçmeden; cezalarda indirim talebinden vazgeçerek dava açabilir. Buna karşılık, dava açıldıktan sonra, dava açma süresi içinde, vergi mahkemesince henüz karar verilmemiş olması koşuluyla, davadan vazgeçilmesi halinde cezada indirim talebinde bulunulabilir.
►Mükellef veya vergi sorumlusu, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 günlük süre geçmeden; cezalarda indirim talebinden vazgeçerek dilekçe ile başvurmak suretiyle uzlaşma talep edebilir. Buna karşılık, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 günlük süre geçmeden; uzlaşma talebinden vazgeçilerek indirim uygulamasından yararlanmak için talepte bulunulabilir. Diğer taraftan uzlaşma talebinde bulunulması ve Kanunda belirtilen şartların sağlanması kaydıyla, üzerinde uzlaşılan vergi ziyaı cezası için de indirim uygulamasından yararlanılabilir.
Dr. İsmail PAMUK-Yeminli Mali Müşavir
