Koronavirüs salgını dünyanın tamamına yayılmış durumda. Şu ana kadar tedavi için ilaç bulunmuş değil, aşı arayışları devam ediyor. Koronavirüs insanlığı tehdit ediyor. İnsanlar yaşam hakkını sürdürebilmenin telaşı ve tedirginliği içinde. Ancak insanların yaşam hakkını kullanabilmeleri toplumsal yaşamı düzenleyen ve kontrol etme erkini elinde bulunduran devlet otoritelerinin kararlarına bağımlı.
Devlet otoriteleri ve dünya düzenini kontrol eden mekanizmalar insanların yaşam hakkını sağlama sorumluluğu yanısıra ekonomik sorunlarla da karşı karşıya kaldılar. Bu gelişmeler koronavirüsün pandemi (yaygın salgın) olduğunun ilan edilmesine neden olurken yapılan mücadele artık “küresel savaş” olarak adlandırılmaya başlandı. Bu nedenle sağlık ve toplumsal kararlar kadar ekonomik nitelikli kararlar da önemli. Bu bağlamda bütün ülkeler en üst devlet yöneticisinin (Devlet Başkanı, Cumhurbaşkanı veya Başbakan) başkanlığında genişletilmiş toplantılar da toplumsal nitelikli kararlar ile ekonomik kararları içeren ve “koronavirüs ekonomik paketi” olarak adlandırılan önlemler açıklanmaya başladı.
İnsanlık doğa ile savaşıyor. Doğa geçmiş yüzyıllarda insanlığı tehdit eden, veba salgını, sıtma, trahoma, kolera, tifo ve benzer salgınlarla dünyanın dört yanında insanlığı tehdit etti ve büyük sayılarla tanımlanan ölümlere neden oldu. Bu sürecin öğretisi “karantina” gözetimidir. Karantina kavramı hep tepki çekmiştir. Çünkü insanların ölümünü hep hatırlatmıştır. Bu nedenle koronavirüs salgını nedeniyle önerilen karantina kavramı daha geniş anlamda “sosyal izolasyon” olarak kullanılmaktadır.
Ülkemizde koronavirüs nedeniyle Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamalardaki tüm önlemler doğrudur. Ancak eksiktir. Bu nedenle öncelikle aşağıdaki hususları kapsayan geniş katılımlı hazırlanan bir plan uygulanmalıdır:
“Bütün meslek kuruluşlarını içeren ekonomik ve sosyal konsey toplanmalıdır.
Herkese geçinme ödemesi yapılmalıdır.
İşten çıkarma yasaklanmalı ancak çalışılmayan zamanların maliyetini karşılayacak fon oluşturulmalıdır.
Elektrik, su, doğalgaz ödemesi yapılmayanlara ilişkin kesme işlemi yapılmamalıdır.
Sosyal güvenlik primleri, vergi ve diğer beyanlar ve ödemeleri ileri tarihe ötelenmelidir.
Borçlar, çekler, banka ödemeleri ve taksitler ertelenmelidir.
Mali müşavirlerin beyanname vermeleri ertelenmelidir.”
Küresel bir salgın olan ve dünyayı kasıp kavuran ve insanlığın geleceğini ciddi boyutlarda tehdit eden, milletlerin yaşam hakkını da tehdit eden koronavirüs ile mücadele, destek ve önlemler ayrım yapılmaksızın olmalıdır.
www.hurses.com.tr I 22.03.2020
