Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sevk edilen kanun teklifi ile yurtdışında bulunan para, altın, döviz menkul kıymet ve gayrimenkul varlıklarının milli ekonomiye kazandırılmasında yeniden düzenleme yapılıyor. Düzenlemeye göre bu yılın sonuna kadar yurtdışında para, altın, döviz ve menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları şeklinde varlığı bulunanların bunları Türkiye getirmeleri koşuluyla milli ekonomiye kazandırmaları mümkün olacak.
Haziran 2019 sonu itibari ile biten düzenlemede yurtdışı varlıkların milli ekonomiye kazandırılması için beyanda bulunanlardan yüzde 3 vergi alınması öngörülüyordu. Bu vergi beyan edilen varlığın yüzde 3’ü olarak uygulanıyordu. Yeni düzenlemeyle yüzde 3’lük vergi oranı yüzde 1’e düşürüldü. Düzenlemeye göre beyan ettiği varlık ile yurtdışı banka veya finans kurumlarına olan ve yasal defterlerine kayıtlı olan borçlarını 31 Aralık 2019’a kadar kapatanların bu varlıkları ayrıca yurda getirmeleri şartı aranmayacak.
Para, altın, döviz ve menkul kıymet gibi varlıkların beyanı banka ve aracı kurumlara yapılabilecek. Beyanda bulunanlar için öngörülen yüzde 1 verginin, bu beyanları kabul eden banka ve aracı kurumlarca, takip eden ayın sonuna kadar bağlı bulunulan vergi dairesine beyan edilmesi ve ödenmesi gerekiyor.
Beyan edip bu varlıklarını yurda getirenler bu varlıklarına serbestçe tasarruf edebilecekler. Şirket olarak beyan edilmesi halinde, dönem kazancına dahil edilmeyecek, ortaklar herhangi bir kâr dağıtımı vergilemesine tabi tutmaksızın bu varlıkları işletmeden çekebilecekler. Gayrimenkul şeklinde beyan edilen varlıklar 2019’un son gününe kadar ayni sermaye olarak da işletmeye konulabilir. Bu takdirde beyan tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilesi gerekiyor.
Madde kapsamında beyan edilen ve vergisi ödenen varlıkların beyanının, izleyen üç ayda Türkiye’ye getirilerek banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırılması gerekiyor.
Madde kapsamında beyan edilen varlıklar için herhangi bir vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacağı işin gereği olarak maddede yer alıyor.
Madde kapsamında bildirilen ve işletme kayıtlarına alının varlıkların satışından doğacak zararların da yine işin gereği olarak gelir veya kurumlar vergisi matrahı ile ilişkilendirilmemesi gerekiyor. Burada beyanı izleyen ayın sonuna kadar vergi ödenmesi şartı bu varlıkların beyanında mükellefler bakımından yılsonunu bekleme tercihine neden olabilir.
Belki TBMM aşamasında bu düzenleme küçük bir redaksiyon görebilir. Bize göre burada beyan için son günlere kadar beklenmemesi anlamında verginin ödenmesi için de biraz daha süre verilebilir. Burada dikkat çekmek istediğim husus, yurtdışı varlığı Türkiye’ye getirmek için beyan tarihinden itibaren üç ay ek süre verilmesine karşılık, hesaplanan verginin ödenmesinin takip eden ay içerisinde yapılması, biraz bekleme süresini uzatma ihtimaline neden olabilecek bir düzenleme intiba veriyor. Oysa ki önemli olan bu varlıkların beyan edilmesi ve verginin ödeme süresinin de en azından yılsonuna uzatılmasında yarar bulunuyor.
Her şeye rağmen, önceki uygulamayı kaçırmış olan veya vergi oranını yüksek bulduğu için yararlanmayı tercih etmeyenler bakımından önemli bir imkan getirildiğini belirtebiliriz.
İto Haber I 12.07.2019
