SORU: İyi günler, ben işyerinden 07.09.2018 tarihi itibari ile çıkış aldım. Bu işyerinde 15 aydır çalışmaktayım. Ancak, işverenim ihbar ve kıdem tazminatımı nakit ödemek yerine, ileri tarihli senet imzalattı. Bunun hükümlülüğü nedir? Bu parayı o tarihte ya da hemen almam mümkün müdür?
CEVAP: Kıdem tazminatının hangi şartlarda ödeneceğine ilişkin hükümler, 1475 sayılı eski İş Kanununun yürürlükteki tek maddesi olan 14. maddesine göre düzenlenmekte ve ödenmektedir.
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin feshi ile doğan bir alacak olup, sözleşmenin kıdem tazminatını hak edecek şekilde sona erdirilmesi halinde işçiye veya işçinin ölümü halinde işçinin mirasçılarına kıdem tazminatına hak kazanıldığı tarihte ödenmelidir. Kıdem tazminatı, hak kazanıldığı anda muaccel hale gelmiş sayılır ve ödenmesi gerekir. Kıdem tazminatı ayrıca, peşin olarak ödenmelidir. Kıdem tazminatı, damga vergisi hariç, her tür kesintiden istisna tutulmuştur. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi halinde, bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiziyle birlikte ödenmesi gerekir. Faiz başlangıcı, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihtir. Diğer yandan, mahkemeler tarafından ihbar ve diğer işçilik alacakları için temerrüt tarihinden veya dava tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmektedir. Kıdem tazminatının taksitler halinde veya senet veya çekle ödenmesine dair kanunda herhangi bir hüküm yoktur. Dolayısıyla, kıdem tazminatının çekle, senetle veya taksit halinde ödenmesi ancak işçinin onay vermesi ile olabilir.
Kıdem tazminatı işçinin işten ayrılması ile hemen ödenmesi gereken bir tazminattır. İşçinin yasal olarak beklemesi gereken herhangi bir süre söz konusu değildir. Ancak, uygulamada işverenler, koşulları oluştuğu halde ödenmesi gereken kıdem tazminatını ödememekte ve bunun için mecburen yasa yoluna başvurulmaktadır.
Eğer kıdem tazminatınızı senet olarak almayı kabul etmiş iseniz ve senedin ödeme günü arasında uzun bir zaman bulunmakta ise aradaki zaman dilimi için faiz talep ettiğinizi de kayıt altına almanız gerekecektir. Bu durumu, bir ihtirazi kayıt düşerek yapabilirsiniz.
Örneğin, “Bu ibranameyi, alacaklarımın senetle ödenmesi durumunda, ödemenin yapılması gereken tarih ile ödeme tarihi arasındaki gecikme faizini talep etmek kaydıyla imzalıyorum” gibi.
Devrim AVCI
Evrensel Gazetesi – 26.10.2018