Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dâhil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te, işyerindeki çalışan sayısına göre bireysel emeklilik planına geçilmesi gereken tarihler belirlenmiştir. 6770 Sayılı Kanun’la, banka sandıkları iştirakçileri de Otomatik BES kapsamına alınmıştır.
Otomatik BES kapsamına girmek için;
-Türk vatandaşı olmak veya doğumla Türk vatandaşı olup, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerden ve kendileri ile birlikte işlem gören çocuklarından olmak,
-45 yaşını doldurmamış olmak,
-İşyerinin kapsama girmiş olması,
– Kamuda veya özel sektörde ücret karşılığı çalışıyor olmak koşulları aranmaktadır.
Buna göre, yabancı uyruklu çalışanlar, 45 yaşını dolduran ücretli çalışanlar ve Bağ-Kurlular kapsam dışındadır.
10-49 çalışanı olan işyeri işçileri
İşte işverenlerin çalışan sayılarına göre aşağıdaki tabloya göre değişen Otomatik BES giriş tarihi bulunmaktadır. Buna göre çalışan sayısı 10 ile 49 arasında (bu sayılar dahil) olan işyerlerinde çalışanlar 01.07.2018 tarihinden itibaren otomatik katılımla bireysel emeklilik sistemine dahil edilmişlerdir.
Bireysel emeklilik sistemine kademeli geçiş tablosu
Çalışan sayısının belirlenmesinde, birden fazla işyeri olan işverenler için bütün işyerlerindeki çalışanların toplamı göz önünde bulundurulur. Çalışan sayılarının tespitinde, kapsama alınma tarihleri itibarıyla geçerli Sosyal Güvenlik Kurumu verileri dikkate alınır. Kapsama alınma tarihini izleyen dönemler bakımından ise bu tarihi izleyen takvim yılı başları esas alınır. Bir defa kapsama alınan işverenin çalışan sayısında, kapsama alınma tarihini müteakip gerçekleşen azalmalar dikkate alınmaz.
Ücretten yüzde 3 kesilecek
Çalışan katkı payı, çalışanın SGK matrahının (prime esas kazancının) yüzde 3’üne karşılık gelen tutar olacak. Bu şekilde hesaplanan çalışan katkı payı tutarının virgülden sonraki kısmı dikkate alınmaz. Bu da 2018 yılı için 60 TL ile 456 TL arasında değişecek bir ücret olacak.
Çalışan adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden yüzde 25 devlet katkısı sağlanacak. Çalışanın cayma hakkını kullanmaması halinde, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, bin lira ilave devlet katkısı sağlanacak.
Katılımcı, sisteme giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşulu ile ellialtı yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanır
Bu tutar, en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden işgünü, işveren tarafından şirkete aktarılacak. İşveren katkı payını zamanında şirkete aktarmaz veya geç aktarırsa çalışanın birikiminde oluşan parasal kaybından sorumlu olacak. Çalışan, otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını isteyebilecek.
İşveren, hangi emeklilik şirketi ile anlaşmışsa ve hangi emeklilik planını seçmişse, çalışan bu plana girebilecek. Çalışanın, istediği şirketi ya da istediği emeklilik planını seçme olanağı olmayacak.
İlgili emeklilik planına göre çalışanın ücretinden kesilmek suretiyle yapılan ilk katkı payının şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihi takip eden işgünü emeklilik planına dâhil edildiği şirket tarafından çalışana posta yoluyla veya güvenli elektronik iletişim araçları ile bildirilecek.
Cayma hakkı
Çalışan, bu bildirimi müteakip iki ay içinde cayma hakkını kullanabilecek. Cayma süresinden sonra da çalışan dilediği zaman sistemden ayrılabilecek. Cayma talebi, çalışan tarafından posta yoluyla veya güvenli elektronik iletişim araçlarıyla ilgili emeklilik sözleşmesi hükümlerine göre işverene veya şirkete bildirilecek. Cayma bildiriminin ulaşmasını müteakip on iş günü içinde ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte çalışana iade edilecek.
Çalışan, iki ay içinde sistemden isterse çıkacak ancak bin liralık devlet katkısını ve diğer katkıları alamayacak.
İşverenin yükümlülüklerine ve yürürlüğe konulan düzenlemelere uymaması halinde, her bir ihlal için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 100 lira idari para cezası uygulanacak.
Star Gazetesi | 10.07.2018
