Tarımsal faaliyette bulunan vatandaşlar 4(b) kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Genel tabirle bu vatandaşlar Tarım Bağ-Kur’lusu olmaktadır. Sosyal güvenlik sistemimiz ziraat odası kaydı bulunanı değil, tarımsal faaliyete bulunanları sigortalı saymış, bildirim mükellefiyeti yönetmelikle ziraat odasına verilmiştir. Tarım Bakanlığı kayıtları ise dikkate alınmamıştır.
Tarımsal faaliyet nedeniyle yapılacak sigortalılık başlangıcı, bağlı oldukları ziraat odalarınca, ziraat odalarının bulunmadığı yerlerde ise tarım il/ilçe müdürlüklerince yapılmaktadır. Tarım Bağ-Kur’luları, meslek odasına kayıt yaptırdıkları tarihten bir ay içinde bildirilmek zorundadır. Yani tarım faaliyeti nedeniyle bir vatandaşın sigortalı olabilmesi için ziraat odasının olması şarttır. Ayrıca ziraat odası bildirim yükümlüsü olmakla birlikte sigortalı da SGK’ya başvurup oda kaydına istinaden sigorta kaydını yaptırabilir.
Ancak burada esas sorun, tarımsal faaliyette bulunduğu halde ziraat odası kaydı bulunmayan veya zamanında ziraat odasına kayıt yaptırmayan çiftçilerin sosyal güvenlikten yoksun kalmasıdır. Ayrıca bu mağduriyeti yaşayan vatandaşlar, mevcut sistemde kayıtlı olan 713 bin tarım Bağ-Kur’lusunun yararlanabildiği yapılandırma ve ihya haklarından da yararlanamamaktadır.
Şöyle ki Anadolu’nun ücra köyünde evinin ihtiyaçlarını karşılamak için tarımsal faaliyette bulunan çiftçi, ziraat odasına kayıt yaptırmamış veya sattığı üründen kesinti yaptırmamış ise mevcut mevzuata göre tarımsal faaliyette bulunmadığı gerekçesiyle sigortalılık hakkına sahip olamamaktadır. Ziraat odası kaydı yok diye veya sattığı üründen kesinti yaptırmadı diye Devlet kayıtlarında tarımsal faaliyette bulunduğu sabit olan köylü vatandaşlarımız sigortalı yapılmamaktadır.
Sigortalılıkta çiftçi kayıt sistemi esas alınmalı
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS), Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hayata geçirilen bir projedir. ÇKS aracılığı ile yetiştirilen ve üretilen tarımsal ürünler takip edilmekte; buna göre tarım politikası oluşturulmaktadır.
ÇKS sayesinde hem çiftçilerin kayıtlı olarak faaliyet göstermesi hem de çiftçilerin devlet destekli almış olduğu kredilerin sorgulanması ve çeşitli yardımlardan faydalanabilmesi amaçlanmıştır. Ancak bu sisteme yapılan kayıtlar Tarım Bağ-Kur’lusu olmak için yeterli değildir.
Çiftçiler, ÇKS kaydıyla birlikte ziraat odası ve ziraat odasının bulunmadığı yerlerde ise tarım il/ilçe müdürlüklerinde kayıt olmadan da sigortalı olabilmelidir. Bu konuda atılacak adımlar ziraat odası kaydı bulunmayan dönemlerin sigortalılık süresi olarak sayılmasına ve bu sürelerin geriye yönelik yapılandırma hakkı kapsamında alınmasına yönelik olmalıdır. Böylece oda kaydı olmadığı için sosyal güvenlikten yoksun kalan çiftçilerin önemli bir sorunu giderilmiş olacak.
Sağlık hizmetlerinde müjde
23 Haziran 2018 tarihli Resmî Gazete yayınlanan 2018/11769 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla borcu nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamayan sigortalılara yönelik önemli bir düzenleme yapılmıştır.
Yapılan düzenlemeye göre, 5510 Sayılı Kanun’a göre 4/b veya 60(g) kapsamında olup sağlık hizmetlerinden yararlanamayan vatandaşlar ile bunların bakma yükümlü olduğu kişiler;
-Sağlık Bakanlığı ve bağlı sağlık tesisleri ile
-Üniversite hastanelerinde sunulan sağlık hizmetlerinden 31 Aralık 2018 tarihine kadar ücretsiz olarak yararlanabilecektir.
Star Gazetesi | 26.06.2018
