Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) göre, dünya ekonomisi “yeşilleştikçe” bir yandan mevcut işlerde kayıp yaşanacak, ancak diğer taraftan yeni işler de yaratılacak.
ILO’nun “Küresel İstihdam ve Sosyal Görünüm 2018: Yeşillenme (Yeşil Ekonomi) ve Yeni İşler” başlıklı yeni raporuna göre, yeşil ekonomiyi destekleyecek doğru politikalar uygulamaya konulursa 2030 yılına kadar dünya genelinde 24 milyon yeni iş yaratılacak. Örneğin, sadece küresel ısınmayı 2 derece ile sınırlamaya yönelik politika, 6 milyon iş kaybını telafi edecek sayıda yeni iş yaratacak. Raporda yer alan yeşil ekonominin milyonlarca insanın yoksulluktan kurtulmasına katkı sağlayabileceği, bu ve gelecek nesiller için daha iyi geçim imkanları yaratabileceği vurgusu dikkat çekiyor.
İSTİHDAM YARATACAK
ILO Raporuna göre, elektrikli araç kullanımını yaygınlaştırma, enerji karışımında değişim, binalarda enerji verimliliğini artırma gibi enerji sektöründe sürdürülebilir uygulamaların benimsenmesiyle yeni işlerin yaratılması mümkün.
Hava ve su arıtma, toprak yenileme ve gübreleme, zararlılarla mücadele, aşırı hava koşullarına karşı korunmayı içeren ekosistem hizmetleri, toplamda 1.2 milyar kişiye istihdam yaratan tarım, balıkçılık, ormancılık ve turizm faaliyetlerini sürdürülebilir hale getiriyor.
Diğer taraftan, küresel ısınma kapsamında yaşanacak sıcaklık artışlarının başta tarım sektörünü etkilemekle birlikte, ısı stresini daha yaygın hale getireceği öngörülüyor. Bu durum da tükenme ve ısı çarpması gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğinden, ILO raporunda ısı stresinin 2030 yılına kadar dünya genelinde çalışma sürelerinde yüzde 2’lik bir kayba neden olabileceği üzerinde duruluyor.
BÖLGESEL ÖNLEMLER
ILO raporunda, üretim ve enerji kullanım alanlarında alınacak önlemler sayesinde bölgesel düzeyde, örneğin Amerika kıtasında 2 milyon, Asya ve Pasifik’te 14 milyon ve Avrupa’da da 3 milyon net iş yaratılabileceği ifade ediliyor. Bu, zorlu koşullar yaşamaya devam eden küresel işgücü piyasası açısından son derece önemli bir gelişme.
Raporda, sektörel analizlere de yer verilmiş olduğu görülüyor. Bu bağlamda, ekonomi yeşilleştikçe pek çok sektörde iş artışı yaşanacak. Örneğin, yenilenebilir kaynaklara dayalı elektrik enerjisinde 2.5 milyon yeni işin yaratılması bekleniyor. Geri dönüşüm, tamir, kira ve yeniden üretim gibi faaliyetlerini içeren, “çıkar, yap, kullan, at” biçimindeki geleneksel ekonomik modelin yerini alan “döngüsel ekonomiye” geçiş sayesinde 6 milyon yeni iş yaratılabileceği öngörülüyor.
Raporda analiz edilen 163 ekonomik sektörden sadece 14 tanesinde iş kaybı yaşanacağı tahmin ediliyor. Bu da, küresel düzeyde yalnızca 10 bin işin kaybedilmesi anlamına geliyor.
Diğer taraftan, sektörel açıdan en büyük iş kaybının petrol çıkarma ve rafine etme sektöründe yaşanacağını söylemek mümkün. Söz konusu sektörlerde beklenen iş kaybı yaklaşık 1 milyon.
DOĞRU BECERİ GELİŞTİRME
ILO raporu, çalışma yaşamına ilişkin konuları içeren çevre kanunları, yönetmelikleri ve politikalarının, ILO’nun İnsana Yakışı İş Gündemini ve çevre hedeflerini daha ileriye götürmek için güçlü bir araç oluşturduğunun altını çiziyor. Bununla birlikte, raporda ülkelerin bir an önce yeşil ekonomiye geçiş için ihtiyaç duyulan becerileri belirlemesi ve bu doğrultuda insan gücünü yetiştirmek üzere yeni eğitim programlarını yürütmek için acil önlemler alması gerektiği de ifade ediliyor. Bu anlamda, eğer çiftçiler doğru becerilere sahip olursa, daha sürdürülebilir tarımsal sistemlere geçişin orta ve büyük organik tarımsal işletmelerde çok sayıda yeni iş yaratacağı ve aynı zamanda küçük işletme sahiplerinin gelir kaynaklarını çeşitlendireceğini söylemek yanlış olmayacak.
ILO Raporunda tüm ülkeler, yeşil ekonomiye geçiş için gerekli becerilerin çalışanlara kazandırılması ve böylece onların yeni işlere geçişlerinin kolaylaştırılması gerektiği konusunda uyarılıyor. Dahası, ülkeleri yoksulluğun önlenmesi açısından hanelerin ve toplumların kırılganlığını azaltan sosyal korumayı geliştirmek için acil önlem almaya da çağırıyor. Bu anlamda, ülkelerin toplumun her kesimini kapsayan, çevresel olarak sürdürülebilir bir ekonomiye ve toplumsal yapıya geçişe yönelik stratejileri benimsemesi ve finanse etmesi gerekiyor.
Milliyet Gazetesi | 28.05.2018
