İşçi, çalıştığı işi yapamayacağına ilişkin sağlık raporu alabilir. Bu durumda işverenin yapması gereken iki seçenek var. Bunlardan biri işçiye yapabileceği başka bir işi teklif edebilir. İşçi bu teklifi kabul etmezse işveren ikinci seçenek olarak işçinin çalışma süresi bir yıl ve üzerinde ise işçiye kıdem tazminatını ödeyerek işçinin iş sözleşmesini sağlık nedeniyle fesh edebilir.
Örnek: İşyerinde bir yıldan beri tezgahtar olarak çalışan Mehmet Beyin almış olduğu sağlık kurulu raporunda ayakta çalışamayacağı belirtilmiştir. Bu durumda işveren kasiyerlik vb görevleri yapmasını Mehmet Beye önerir. Mehmet Bey kabul ederse çalışmaya devam eder. Kabul etmezse kıdem tazminatı ödenerek sözleşmesi fesh edilir.
Uzun süreli raporlar
Sağlık raporu alan işçilerin işten çıkarılıp çıkarılmayacağı konusunda zaman zaman yanlış uygulamalar yapılıyor. Bu durumda olan işçiler bazen rapor aldıkları için bazen de rapor süresinin uzunluğu nedeniyle işten çıkarılıyor. İşten çıkarmalarda çoğu kez tazminat ödenmiyor. Hemen belirtelim hastalık nedeniyle işten çıkarılan işçilerin kıdem tazminatı alma hakkı var. Bazı durumlarda ihbar tazminatı da alma hakları söz konusu.
Hasta işçinin işten çıkarılabilmesi işyerindeki çalışma süresi ve sağlık raporundaki süre ile ilgilidir. Hasta işçinin işten çıkarılabilmesi için işçinin ihbar süresine altı hafta ekleniyor. Burada altı hafta + ihbar süresi formülü uygulanıyor.. Bu süre dolduktan sonra işveren isterse işçiyi işten çıkarabilir. Bir işyerinde bir yıl çalışan işçinin hastalık sebebiyle işten çıkarılabilmesi için 10 haftalık bir sürenin geçmesi gerekiyor. 10 haftalık sürenin 4 haftalık kısmı bir yıllık kıdemi olan işçinin ihbar süresidir. İşçilerin ihbar süresi 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi hükmü gereğince kıdem sürelerine göre belirleniyor.Raporlu işçinin işten çıkarılma durumlarını örneklerle açıklayalım.
Örnek: Fatma Hanım, bir yıldır çalıştığı işyerinden ameliyat olması sonucu 80 günlük sağlık raporu almıştır. İşveren Fatma Hanım ne zaman işten çıkaracaktır?
Fatma Hanım, 10 haftalık süresi 70 gün sonradolmaktadır. İşveren isterse Ali Bey’i 70. günden sonra işten çıkarabilir. Fatma Hanım, 70. gün dolmadan işten çıkarılırsa işveren bekleme süresine uymadığı için ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır. Hastalığından dolayı Fatma Hanım, 70 gün dolduktan sonra veya dolmadan işten çıkarılırsa her durumda kıdem tazminatına hak kazanır. Fatma Hanım raporluluk süresinin 70 günü kıdem tazminatına esas süreye ilave edilir.
Örnek: Ayşe Hanım, işyerinde 5 yıldan beri çalışıyorsa iş sözleşmesi en az 14 haftadan sonra işveren tarafından feshedilebilir. Ayşe Hanım, 100 günlük sağlık raporu almışsa iş sözleşmesi 98 günden sonra işveren tarafından feshedilebilir.
Sağlık raporu alan işçinin mutlaka işten çıkarılması gerekmez. İşveren isterse işten çıkarmayabilir.
Kıdem hakkı
Hasta işçinin kapsama dahilraporluluk süresi ile birlikte çalışması bir yılı buluyorsa işçinin işten çıkarılması halinde kıdem tazminatının ödenmesi gerekiyor.
Usule uyulmazsa?
Raporlu işçinin işten çıkarılabilmesi için beklenilmesi gereken süre olan 6 hafta + ihbar süresi dolmadan önce işveren tarafından işten çıkarılırsa bu şekilde işten çıkarma usulsüz çıkarma sayılır. Usulsüz işten çıkarılma yapıldığı takdirde işveren işçiye ihbar tazminatı ile birlikte kıdem tazminatı ödemesi gerekiyor. İşçi, iş güvencesi kapsamında ise işe iade için arabulucuya başvurabilir, sonuç olumsuz olursa dava açabilir.
Güneş Gazetesi | 17.04.2018
