Geçen hafta yedi gün boyunca “Gerçek Kişiler İçin Vergi Rehberi” adı altında mart ayında verilecek beyannameler ile ilgili, özet bilgileri sizlerle paylaşmıştım. Yazı dizimiz ile beraber siz değerli Sözcü okurlarından oldukça fazla sayıda mail yoluyla sorular geldi. Bu sorularınızın yanıtlarını, bugünden başlayarak zaman zaman köşemde bulacaksınız.
Bilindiği üzere; kira gelirinin vergilendirilmesinde, elde edilen gelirin safi tutarı 2 farklı şekilde tespit edilebilmektedir. Bunlar; götürü gider yöntemi (hakları kiraya verenler hariç) ve gerçek gider yöntemidir. Götürü gider yöntemini seçenler, iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine dönemezler.
GÖTÜRÜ GİDER ORANININ %25’TEN %15’E DÜŞÜRÜLMESİ, GERÇEK GİDER YÖNTEMİNİ CAZİP HALE GETİRDİ Mİ?
Bilindiği üzere; 7061 sayılı Kanun ile 01.01.2017 tarihinden itibaren elde edilen gayrimenkul sermaye iratlarına uygulanmak üzere; götürü gider oranı %25’ten %15’e düşürülmüştür. Bu değişiklik ile beraber, gayrimenkul sermaye iradı geliri elde edenler; 2016 yılına göre 2017 yılında daha fazla vergi ödeyeceklerdir. Bu yeni duruma göre, siz değerli okurlarımızın yeni bir durum değerlendirmesi yapmalarını kolaylaştırmak için; gerçek gider yöntemine geçilir ise, hangi giderler indirim konusu yapılabilir? Bu sorunun yanıtını aşağıda bulabilirsiniz.
– Kiraya veren tarafından kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,
– Kiraya verilen malların idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile orantılı olan idare giderleri ve kiraya verilen gayrimenkul için yapılan onarım giderleri ile bakım ve idame giderleri,
– Kiraya verilen mal ve haklara ait sigorta giderleri,
– Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faiz giderleri,
– Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süre ile iktisap bedelinin %5’i (İktisap bedelinin %5’i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili gayrimenkule ait hasılata uygulanacak, indirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır. 2013 yılından önce iktisap edilen konutlar için indirimden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır),
– Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya veren tarafından belediyelere ödenen harcamalara katılma payları,
– Kiraya verilen mal ve haklar için ayrılan amortismanlar ile kiraya veren tarafından yapılan ve gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar (Bu harcamalar 2017 takvim yılı için 900 TL’yi aşıyor ise maliyet olarak dikkate alınabilir.),
– Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili olarak sözleşmeye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar,
– Kira ile tuttukları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler,
– Sahibi bulundukları konutları kiraya verenler, kira ile oturdukları konutun kira bedelini aşağıdaki esas ve şartlar ile gider yazabilirler.
– Sahip olunan gayrimenkul konut olarak kiraya verilmeli, indirilecek kira gideri de mesken olarak oturulan konuta ait olmalıdır.
– Ödenen kiraların indirime esas alınacak tutarı, elde edilen kira bedeli ile sınırlıdır.
– Madde uygulamasında; eşle birlikte oturulan konut için ödenen kira bedelinin veya lojman kirasının evlilik birliğinde müşterek bir gider olması nedeniyle, eşlerden birinin konut kira geliri dolayısıyla gerçek gider usulünde vereceği beyannamede, söz konusu giderlerin istisnaya isabet eden kısmı hariç olmak üzere gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
– Çocuğun kiracı olarak oturduğu konutun kira sözleşmesi kira geliri elde eden mükellef (ana veya baba) tarafından yapılmış ve/veya kirası mükellef tarafından ödeniyor olsa bile, söz konusu kira ödemelerinin kira gelirinin beyanında indirim konusu yapılması mümkün değildir.
Mesken kira geliri istisnasında gider hesabı
Gerçek gider yönteminin seçilmesi ve konut kira gelirlerine uygulanan istisnadan yararlanılması durumunda, gerçek gider tutarının istisnaya isabet eden kısmı, gayri safi hasılattan indirilemeyecektir.
Vergiye tabi hasılata isabet eden indirilebilecek gider kısmı, aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanabilir.
İndirilebilecek Gider = Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat *
Toplam Hasılat
Vergiye Tabi Hasılat * = Toplam Hasılat-Konut Kira Geliri İstisnası
Gerçek gider yönteminin cazibesi
Banka kredisi ile yeni ev alanlar, gayrimenkulün iktisap bedelinin %5’ini 5 yıl süre ile gider yazabilecekleri ve ayrıca kullanılan krediye ilişkin bankaya ödedikleri faiz giderlerini gerçek gider yönteminde matrahtan düşebilecekleri için, oranı %25’ten %15’e indirilen götürü gider yöntemi yerine, gerçek gider yöntemi daha avantajlı sonuçlar doğuracaktır.
Sözcü | 10.03.2018
