Başlarken
Gelir Vergisi mükellefleri için mart ayı kutsal ay olarak kabul görmektedir. Keza mart ayı beyanname ayıdır. Ülkemizde faal Gelir Vergisi mükellef sayısının 1 milyon 800 bini aştığı, sadece Gayrimenkul Sermaye İradı yönünden mükellefiyeti bulunanların 1 milyon 700 bini bulduğu dikkate alındığında çok önemli bir kitle için mart ayı büyük önem taşımaktadır. Verilecek beyannameler ile ilgili, yaklaşık 3 milyon vatandaşı ilgilendiren, başta ev işyerlerinde kira gelirlerinin nasıl beyan edileceği, evini satana vergi olup olmadığı ve hangi menkul sermaye gelirleri için beyanname verileceği gibi konular olmak üzere Gelir Vergisi ile ilgili beyanname öncesi özet bilgileri okurlarımızla bu köşede paylaşacağım. “Gerçek Kişiler İçin Vergi Rehberi” yazı dizimiz ile ilgili olarak, SÖZCÜ okurlarından mail yoluyla gelen soruları da, zaman zaman köşemde yanıtlayacağım.
Gelir Vergisi’ne tabi gelirler nelerdir?
Geçen yıl mükellefler beyanname yoluyla yaklaşık 5 milyar lirayı aşan vergi ödedi Mükellefin bu yıl 26 Mart’a kadar Gelir Vergisi beyannamesini vermesi gerekiyor.
Yaklaşık 3 milyon mükellefi ilgilendiren ve geçen yıl devletin 112 milyar 399 milyon TL gelir elde ettiği Gelir Vergisi’nde, genel beyan dönemi bugün itibarıyla başladı.
Geçen yıl toplanan 112 milyar 399 milyon TL’lik verginin, sadece 5 milyar 28 milyonluk bölümü beyanname yoluyla tahakkuk ve tahsil edildi. Ülkemizde toplanan Gelir Vergisi’nin çok büyük bir bölümü, kaynakta kesinti yoluyla toplanmaktadır. Kaynakta kesinti yoluyla Gelir Vergisi ödeyen en önemli grup, bordro mahkumları olarak bilinen ücretlilerdir. Ücretliler, geçen yıl devletin Kurumlar Vergisi tahsilatından daha fazla vergi ödemişlerdir.
Mükellefler, 25 Mart akşamına kadar (Bu tarih pazar gününe rastladığı için, 26 Mart Pazartesi son gündür) Gelir Vergisi beyannamelerini bağlı bulundukları vergi dairelerine verecekler.
Gelir, Gelir Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde “bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır” şeklinde tanımlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanunu çerçevesinde vergilendirilen gelir aşağıdaki gelir unsurlarından oluşmaktadır.
1- Ticari Kazançlar.
2- Zirai Kazançlar.
3- Ücretler.
4- Serbest Meslek Kazançları.
5- Gayrimenkul Sermaye İratları.
6- Menkul Sermaye İratları.
7- Diğer kazanç ve İratlar.
Yıllık beyan edilmesi zorunlu olan gelirler
Kazanç elde etmemiş olsalar dahi, yıllık beyanname vermek zorunda olanlar Gelir Vergisi Kanunumuza göre;
– Ticari Kazanç ( Basit Usul Dahil)
– Gerçek Usulde Tespit Edilen Zirai Kazanç
– Serbest Meslek Kazancı Sahipleri olarak belirlenmiştir.
Belirlenmiş tutarların aşılması durumunda…
– 2017 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğu toplam mesken kira geliri 3.900 TL üzeri olanlar, beyanname vermek zorundadır.
– 2017 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğu toplam işyeri kira geliri 30.000 TL üzeri olanlar,beyanname vermek zorundadır.
– Mesken kira gelirinin 3.900 TL istisna düşüldükten sonraki kalan tutar ile işyeri kira gelirlerinin toplamı 2017 yıl için 30.000 TL’yi aşması halinde, mesken ve işyeri için beyanname verilmesi gerekmektedir.
– Birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret elde ediyorsanız; istediğiniz bir ücreti seçerek hariç tutup diğer tevkifata tabi ücretlerinizin toplamı 30.000 TL beyan sınırını aşıyorsa, hariç tutulan ücret de dahil olmak üzere ücret gelirlerinizin tamamı için, beyanname vermeniz gerekmektedir. Diğer tevkifata tabi ücretlerinizin toplamı 30.000 TL beyan sınırını aşmaması halinde, bu ücret gelirleriniz için beyanname vermenize gerek yoktur.
– Tek işverenden tevkifatsız ücret elde ediyorsanız; tutarı ne olursa olsun bu ücret geliriniz için beyanname vermeniz gerekmektedir.
– 1.600 TL’lik tutarı aşması halinde, beyan edilecek menkul sermaye iratları;
– Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirleri,
– Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller (01.01.2006 tarihinden önce ihraç/iktisap edilenler)
İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar
– Her çeşit senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri,
– Yurtdışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları (faiz, repo, kâr payı vb.)
– Her çeşit alacak faizleri.
– 30.000 TL’lik tutarı aşması halinde, beyan edilecek menkul sermaye iratları;
– 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan her çeşit tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve Özelleştirme İdaresi’nce çıkarılan menkul kıymetlerden elde edilen gelirler,
– Tam mükellef kurumlar tarafından yurtdışında ihraç edilen tahviller ile tam mükellef varlık kiralama şirketleri tarafından yurtdışında ihraç edilen kira sertifikalarından sağlanan gelirler,
– Tam mükellef kurumlardan elde edilen kâr payları.
– 2017 yılı Değer Artış Kazancı 11.000 TL’ yi aşanlar, beyanname vermek zorundadır.
– 2017 yılı Arızi Kazançları 24.000 TL’yi aşanlar,beyanname vermek zorundadır.
YARIN: Ücret gelirleri nasıl beyan edilecek?
Sözcü | 01.03.2018
