I- GİRİŞ:
Okulların kapanması ile birlik staj yapacak olan stajyerler öğrenciler staja başlamışlardır. Bu makalenin konusu, 6764 sayılı Kanunun 45. maddesi ile 3308 sayılı Kanunda yapılan değişiklik ve yeni düzenlenmelere göre, 01.01.2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, işyerlerinde staj yapacak olan stajyerlere, işverenlerince ödenmesi gereken ve zorunlu olan en az ücret ile ilgili açıklamalar olacaktır.
II- Stajyer Öğrencilere Taban Ücret Olarak Aylık 421,22 TL Verilecektir.
Bilindiği gibi, 01.01.2017 tarihinden itibaren işyerlerinde çalıştırılacak olan Stajyerlere ödenecek taban ücretin belirlenmesi ile ilgili olarak, 6764 sayılı Kanun’un 45’inci maddesi ile 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanun’un 25’inci maddesinde yapılan düzenleme ile işletmelerin öğrencilere vereceği ücretlerin alt sınırları, asgari ücretin net tutarının % 30’u olan aylık 421,22 TL olarak belirlenmiştir.
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanun’un 25’inci maddesinde yapılan bu düzenlemeye göre; aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere işletmeler tarafından ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar, düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir. Ancak, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin net tutarının; yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde % 30’undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde % 15’inden, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin % 30’u olan 421,22 TL.den aşağı ücret ödenemez. Bunun üstünde ücret ödemek ise serbest olup, işverenin isteğine bağlıdır.
( Net asgari ücret: 1.404,06 X % 30 = 421,22)
Bu amaçla kamu kurum ve kuruluşları gerekli tedbirleri alır. Staj yapacak işletme bulunamaması nedeniyle stajını okulda yapan ortaöğretim öğrencilerinin yaptıkları stajlar bu fıkra hükmü kapsamı dışındadır.
Aday çırak, çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında okumakta iken staja, tamamlayıcı eğitime veya alan eğitimine tabi tutulan öğrencilerin sigorta primleri asgari ücretin yüzde ellisi üzerinden, Bakanlık ile mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumlarının bağlı olduğu üniversitelerin bütçesine konulan ödenekten karşılanır.
III- Staj Yapan Öğrencilere Ücret Ödemek Yasal Bir Zorunludur
2017 yılından itibaren personel sayısına göre ücret uygulaması kaldırıldı. Tüm öğrencilere bu yıl en az net asgari ücretin yüzde 30’undan (421.21 TL) az ücret ödenmeyecektir. Ödenebilecek en az ücretin; yirmiden az personel çalıştıran işletmeler için üçte ikisi, yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işletmeler için üçte biri, devlet katkısı olarak ödenecek.
Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi sırasında işyerinin kusuru halinde meydana gelecek iş kazaları ve meslek hastalıklarından, staj yapılan işyeri işvereni sorumludur.
IV- Staj Yapan Öğrencinin Sigorta Primi, İlgili Kurum Tarafından Ödenecektir.
Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden muaftır.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere sözleşmenin akdedilmesi ile 5510 sayılı Kanununun 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası hükümleri uygulanır. Yani, kısa vadeli sigorta kolları prim oranı olan % 2 olarak uygulanacaktır.
Ancak, meslek liselerinde okumakta iken veya yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun 46. maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, aylık asgari ücret tutarından fazla olmayanlar hakkında ise, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Bu durumda olanlar, 5510 sayılı Kanunu 4/a bendi kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.
Sigorta primleri 1475 sayılı İş Kanunu’nun 33.üncü maddesi gereğince bunların yaşına uygun asgari ücretin % 50’si üzerinden Bakanlık bütçesine konulan ödenekle karşılanır. Yani Bunlar için prim yükümlüsü işveren olmayıp, stajyeri gönderen kurumdur.
V- Sonuç
01.01.2017 tarihinden itibaren işyerlerinde Staj yapmak amacıyla çalıştırılacak olan stajyer öğrencilere işverenlerince ödenecek en az aylık ücret, yasal asgari ücretin net tutarının % 30’undan az olamayacaktır. 2017 yılı için belirlenmiş olan 1.777,50 TL aylık yasal asgari ücretin net tutarı, bekar ve çocuksuz bir işçinin Asgari Geçim İndirimi dahil, 1.404,06 TL. dir. Bu tutardaki aylık net asgari ücretin % 30’u ise, aylık 421,22 TL’ye tekabül etmektedir.
İşverenler isterlerse, stajyerlere bu taban ücretin üstünde ücret ödemek mümkündür ve serbesttir. Bu ise tamamen işverenin isteğine bağlıdır.
Geleceğimiz olan tüm genç öğrencilere, gerek staj dönemlerinde ve eğitimleri süresince ve gerekse yaşamları boyunca sonsuz başarılar diliyorum.
Ahmet AĞAR
Sosyal Güvenlik Müşaviri
http://www.ahmetagar.com/Staj-Yapan-rencilere-Verilecek-En-Az-cret-i590.html
