Bugün babalar günü. Tüm babaların bu özel gününü kutluyorum. Çalışma hayatımızda erkeklerin ağırlığı kadınlara göre daha fazla. Ancak son yıllara kadar baba olmak bir ayrıcalık sağlamıyordu. Yeni yasalarla artık çocuk sahibi olan erkekler de birçok haktan yararlanır oldu. Son olarak çıkartılan düzenleme ile artık babalar da yarım gün çalışma hakkından faydalanabilecek. Üstelik sadece biyolojik babalar değil bu haktan evlat edinenler de yararlanacak.
YÖNETMELİK GELİYOR
Düzenleme hem özel sektör çalışanları için hem de kamuda çalışan memurlar için geçerli. Eşi doğum yapan memurlar babalık izninin bitiminden itibaren çocuğun ilköğretim çağına gelmesine kadar yarım gün çalışma talebinde bulunabilecek. Özel sektör çalışanları için bu konuda yönetmelik çıkarken memurlar için ise henüz yayımlanmadı. Ancak Çalışma Bakanı Mehmet Müezzinoğlu bu yönetmeliğin hazır olduğunu ve Bakanlar Kurulu’na sunulduğunu açıkladı. Yönetmelik çıktığında bu konudaki tüm detaylar da netleşmiş olacak.
ÇOCUK YARDIMI VE EMZİRME PARASI
Özel sektörde ise annenin kullandığı bu hak babaya da tanınıyor. Özellikle evlat edinme durumlarında çocuk 3 yaşını doldurmamışsa 8 hafta izin veriliyor. Ayrıca 24 aya kadar ücretsiz izin hakkı da bulunuyor. Bu izinleri ebeveynlerden birisi kullanıyor. Yine 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri hâlinde birinci çocukta 60 gün, ikinci çocukta 120 gün sonraki çocuklarda ise 180 gün süreyle haftalık çalışma süresinin 45 saatin yarısı kadar 22,5 saat ücretsiz izin veriliyor. Özel sektörde çocuğu olan babaya 5 gün ücretli izin de veriliyor. Eğer eşi çalışmıyorsa süt parası babaya ödeniyor. Memur babaların da ayrıca katsayılara göre değişen çocuk yardımları bulunuyor.
Emekliye promosyon zorunlu
Ben Garanti Bankası’ndan maaş alıyorum ama bana promosyon ödemiyorlar. Ne yapmalıyım? Yaşar ÜN
Emeklilere promosyon ödenmesi konusunda düzenleme yapıldıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşan bankalar arasında Garanti Bankası da bulunuyor. Dolayısıyla yapılan protokol gereği emeklilere promosyon ödemelerini de yapıyorlar. Ancak size neden ödemediler bununla ilgili hiçbir bilgi vermemişsiniz. Neden ödemedikleri konusunda bilgi verirseniz sizin için araştırırız. Bankanın kendi promosyonunu almış olabilirsiniz ve henüz bunun süresi bitmemiş olabilir. Bunun dışında bankayla protokol yapıp 3 yıl boyunca maaşını alma sözü veren her emekliye maaşına göre 450 lirayı bulan promosyonlar ödeniyor. Garanti Bankası sizinle ilgili durumu bize bildirirse buradan duyururuz.
Kayıt dışılık suçtur
1972 doğumluyum. 1990 sigorta girişim ve 8000 günüm var. Halen birişyerinde çalışıyorum. Maaşım yüksekten yatıyor. Bana “Fazla yatırma maaşın düşer” dediler. İşverenle görüşüp SGK primlerini yatırtmasak olur mu? Gürbüz BAĞLI
Son sorunuzdan başlarsak kayıt dışı olarak yani sigortasız çalışmak hem sizin açınızdan hem de işveren açısından ciddi müeyyideleri olan bir işlem. O yüzden bunu yapmayın. İşvereniniz bunu kabul etse bile siz kabul etmeyin. Ciddi cezaları bulunuyor. Yaş beklerken çalışanlar açısından eğer asgari ücretle çalışıyorlarsa emekli maaşında düşme olacağı doğru. Ancak sizinki yüksekten yatıyorsa emekli maaşınız artıyor demektir. Aylık Bağlama Oranı’ndaki farklılıklar yüzünden bunlar yaşanıyor. Umarız bu konuda bir adım atılır ve bu tür düşünceler de ortadan kaldırılır.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
1972 doğumluyum. 01.11.1987 sigorta girişim ve 3126 gün primim var. 1 çocuğum bulunuyor. (Nilay)
20 yıl, 44 yaş ve 5225 prim günü şartlarınız var. Yılınız ve yaşınız tamam ama priminiz eksik. Yaklaşık 6 yıl daha çalışmanız gerekiyor. Doğumborçlanmasından 720 gün kazanabilirsiniz. Böylece 2 yıl daha erken emekli olursunuz. 3.600 günden emeklilik için ise 58 yaş gerekiyor.
05.06.1974 doğumluyum, 28.08.1994 askere gidiş tarihim. 01.11.1996 SSK girişim. Ne zaman emekli olurum? Mesut KAYKUN
25 yıl, 56 yaş ve 5825 gün şartlarınız var. Yılınız 2021’de dolacak. 12 aylık askerlik borçlanması yaparsanız 55 yaşında ve 1 yıl erken emekli olursunuz.
01.05.1991 sigorta girişim, 6700 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? (Tahsin)
25 yıl, 52 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. Yılınız ve priminiz tamamlanmış. Yaşınızı yazmamışsınız. Yaşınız dolunca emekli olursunuz.
Faruk Erdem
Yeni Asır – 18.06.2017
