Avukatlık hizmeti karşılığında mahkemelerce hükmolunan vekalet ücreti karşılığında serbest meslek makbuzunun kimin adına düzenleneceği ve vekalet ücretinin katma değer vergisine tabi olup olmadığı hususlarında tereddüt hasıl olduğundan Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
İlgili Özelge;
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
| TARİH | : | 14.03.2017 |
| SAYI | : | 11395140-105[236-2015/VUK-1-19116]-72536 |
| KONU | : | Vekalet ücretinde belge düzeni ve KDV’nin konusuna girip girmediği hk. |
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, avukatlık hizmeti karşılığında mahkemelerce hükmolunan vekalet ücreti karşılığında serbest meslek makbuzunun kimin adına düzenleneceği ve vekalet ücretinin katma değer vergisine tabi olup olmadığı hususlarında tereddüt hasıl olduğundan Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
3065 sayılı KDV Kanununun;
– 1 inci maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu; ticari, sınaî, ziraî faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre tespit edileceği;
– 8 inci maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanların KDV mükellefi olduğu;
– 20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu; bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,
– 27/5 maddesinde ise serbest meslek faaliyetleri için ilgili meslek teşekküllerince tespit edilmiş bir tarife varsa hizmet bedelinin bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, serbest meslek erbabı avukat olarak yapmış olduğunuz hizmet karşılığında mahkemelerce hükmolunan avukatlık ücreti üzerinden KDV hesaplaması gerekmektedir.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin birinci fıkrasındaki “Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.” hükmü uyarınca mükelleflerin mal teslimi, hizmet ifası ve diğer muameleleri sebebiyle bir vesika düzenlenmesi benimsenmiştir. Buna göre, söz konusu işlemlerin mezkûr Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde yer alan belgelerden herhangi birisi ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Aynı Kanunun 236 ncı maddesinde, serbest meslek erbabının mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşterinin de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetinde olduğu hüküm altına alınmıştır.
Söz konusu madde hükmünden de anlaşılacağı üzere, mahkeme ilamında ödenmesine hükmedilen avukatlık vekalet ücreti de dâhil olmak üzere serbest meslek erbabının mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için serbest meslek makbuzu düzenlemesi gerekmektedir.
Bunun yanı sıra, konuyla ilgili olarak yayımlanan 375 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, icra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretlerinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenleneceği ve bir nüshasının ödemeyi yapan memura verileceği açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre, dava sonunda mahkeme ilamına göre borçludan alınarak icra dairelerince müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretlerinin, icra dairesince tarafınıza ödendiği anda, tarafınızca borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlemeniz gerekmektedir.
Diğer taraftan, vekalet ücretinin davayı kazanan mükellefiniz tarafından, borçludan tahsil edilerek kendisini temsilen size intikal ettirilmesi durumunda ise genel hükümler çerçevesinde davayı kazanan mükellefiniz adına serbest meslek makbuzu düzenlemeniz gerektiği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
